– “Καμία φορά μου έρχεται να αρχίσω να κοπανάω το κεφάλι μου στον τοίχο…»
Η: «Τι φταίει ο τοίχος;» ρώτησα χαμογελώντας τον φίλο λογιστή που είχα μπροστά μου
– «Ρε Ηλία, εν έτει 2021, μετά από όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας, είναι δυνατόν ένας στους έξι ως και ένας στους τρεις πελάτες μου να μη θέλουν να δηλώσουν τα έσοδά τους από ηλεκτρονικές πλατφόρμες τουρισμού; Τους λες πως θα τα βρει η Εφορία όπως και να είναι, τους πιέζεις κάθε μήνα αλλά σε αγνοούν. Μετά οι μεγάλες πλατφόρμες τα στέλνουν στη φορολογική αρχή και μας ρίχνει καμπάνες επειδή δεν τα δηλώσαμε. Αφού ξεκινήσουν τα πρόστιμα, τότε είτε βρίζουν εμένα που «δεν επέμεινα αρκετά», είτε βρίζουν τις πλατφόρμες είτε το Κράτος».
Η: «Νομίζω πως όλοι τους έχουν ένα κοινό στοιχείο. Δεν τους βγαίνει η επένδυση που είχαν υπολογίσει και προσπαθούν με «αφελείς» τρόπους να κερδίσουν χρήματα».
– «Το μόνο που πετυχαίνουν είναι να χάνουν χρόνο και χρήματα, που πληρώνουν σε πρόστιμα»…
Σωστά, η φορολογία είναι μεγάλη στην Ελλάδα.
Αλλά η «παιδική» προσπάθεια φοροδιαφυγής δεν είναι λύση…
Να ξεκινήσουμε από την αρχή. Δεν είμαι λογιστής, επιχειρηματίας είμαι. Μία από τις δουλειές που έχουμε μαζί με τον αδερφό μου Γρηγόρη είναι και η ίδρυση και υποστήριξη εταιρείας στη Ρουμανία, για την οποία συνομιλώ κάθε χρόνο με 1.500 – 2.000 ανθρώπους. Εταιρείες ιδρύουν τελικά οι 50 – 60, μιας και λέγοντας την αλήθεια αποτρέπουμε τους περισσότερους + στη Ρουμανία δεν μπορούν να γίνουν αυτά που «φαντάζονται» ότι μπορούν να γίνουν σε άλλες χώρες, που είναι στη μαύρη λίστα της Ελληνικής Εφορίας (Βουλγαρία, Κύπρος κλπ). Όμως έστω και έτσι, μιλώ με 200 – 300 ανθρώπους κάθε χρόνο που έχουν μία άμεση ή έμμεση σχέση με τον τουρισμό στην Ελλάδα, ενώ μαζί με τον Γρηγόρη συνομιλούμε με πολλούς και σοβαρούς λογιστές από όλη την Ελλάδα, τους οποίους και τους καταλαβαίνουμε ως ένα σημείο.
Όλοι συμφωνούμε ότι η φορολογία στην Ελλάδα ήταν και παραμένει πολύ μεγάλη, ειδικά στον χώρο του τουρισμού και ακόμη περισσότερο στους μικρούς και μεσαίους παίκτες του κλάδου. Την ίδια ώρα όμως το να προσπαθεί κάποιος να βρει «απλές» λύσεις για δύσκολα προβλήματα και να καταφεύγει σε «παιδικές» κινήσεις που στο τέλος θα τις πληρώσει ακριβά και θα βρεθεί εξαιτίας τους σε λίστες ελέγχου δεν είναι η απάντηση.
– «Και ποια είναι η απάντηση τελικά;» θα με ρωτήσεις.
Δες παρακάτω δώδεκα στοιχεία που είναι δεδομένα και το συζητάμε και πάλι το θέμα:
1. Κάθε ηλεκτρονική σου είσπραξη από τις «τουριστικές» πλατφόρμες καταγράφεται = δήλωσέ τη, πριν σε βρουν
Συνεργάζεσαι με το booking, το AirBnB και διάφορες άλλες πλατφόρμες «τουριστικές» = συνεργάζεσαι ουσιαστικά με τουριστικά γραφεία που σου φέρνουν τουρίστες και σου κρατούν ποσοστό επί της αμοιβής σου (ναι, τουριστικά γραφεία είναι επί της ουσίας όλα αυτά τα sites). Επειδή όμως αυτές οι εταιρείες είναι τεράστιες και θέλουν να παραμείνουν έτσι, πρώτα θα συνεργαστούν με την Εφορία στην εκάστοτε χώρα και θα την ενημερώσουν για κάθε σου κίνηση. Δήλωσέ τη, γιατί ενώ αν το κάνεις δεν κερδίζεις κάτι (αντίθετα, θα πληρώσεις φόρο), αν δεν το κάνεις μπορεί να μπλέξεις άσχημα, με πρόστιμα, επιπλέον ελέγχους κλπ.
2. Οικονομική δραστηριότητα που λαμβάνει χώρα στα όρια της Ελληνικής επικράτειας φορολογείται με την Ελληνική φορολογία
– «Να κάνω μία εταιρεία στη Ρουμανία και να κόβω απόδείξεις για ξεναγήσεις στην Ελλάδα»
Η: «Είτε το κάνεις είτε όχι, θα πληρώσεις και στην Ελλάδα φόρο».
Με βάση την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, όταν μία οικονομική δραστηριότητα λαμβάνει χώρα σε μία χώρα, σε αυτή και φορολογείται. Αν έχεις κάποια αντικείμενα δουλειάς για τα οποία μπορείς να κτίσεις τη θέση ότι δεν έλαβαν χώρα στην Ελλάδα, αυτά μπορούμε να τα συζητήσουμε. Όμως η απλή σκέψη «να αποφύγω την Ελληνική φορολογία με ξένη εταιρεία ενώ δουλεύω στην Ελλάδα», δεν θα αποδώσει. Στον πρώτο έλεγχο θα μπλέξεις άσχημα, πολύ άσχημα σου λέω…
3. Απόφυγε να κόβεις τιμολόγια στον εαυτό σου!
– «Να κάνω μία εταιρεία στο εξωτερικό, να νοικιάσω το ξενοδοχείο μου με μία χαμηλή τιμή και να νοικιάζω τα δωμάτια από την εταιρεία στο εξωτερικό» μου λένε πάρα πολλοί ότι θέλουν να κάνουν, όλοι έχοντας κάποιον «που το έκανε και δεν έχει πρόβλημα».
Στην πράξη αν κάνεις εταιρεία στο εξωτερικό και τιμολογεί την Ελληνική εταιρεία που έχει τον ίδιο μέτοχο (ή αν πχ στην Ελλάδα έχεις ατομική επιχείρηση και στο εξωτερικό έχεις την εταιρεία στο όνομά σου), θα μπλέξεις. Ειδικά από ένα ύψος τζίρου και πάνω, θα χρειαστείς και φάκελο ενδοομιλικών συναλλαγών, μιας και για όλες τις συναλλαγές αυτές η Εφορία μπορεί να εγείρει θέμα εικονικότητας. Ενώ την ίδια στιγμή…
4. Ρώτα και ψάξε τι σημαίνει να πουλάς τουριστικές υπηρεσίες σε ιδιώτες
Το να πουλάμε υπηρεσίες χονδρικής είναι μία ιστορία σχετικά απλή. Πουλώ υπηρεσίες σε κάποια άλλη εταιρεία και τέλος (περίπου). Όμως το να τις πουλώ σε «τελικό καταναλωτή», στον τουρίστα, είναι μία εντελώς άλλη συζήτηση. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση (και στην Ελλάδα) ισχύουν συγκεκριμένοι κανόνες και υποχρεώσεις για αυτούς που πωλούν τέτοιες υπηρεσίες, για τα τουριστικά γραφεία δηλαδή. Αν θελήσεις να ασχοληθείς με το θέμα, ψάξτο καλά και δες τι θα πρέπει να τηρήσεις, για να μη βρεθείς με πρόβλημα, μιας και είσαι υπεύθυνος για τον τουρίστα αυτόν.
ΥΓ. Και μάθε και για τον ειδικό τρόπο τιμολόγησης του ΦΠΑ σε αυτές τις περιπτώσεις.
5. Βέβαια το να έχεις ένα τουριστικό γραφείο στο εξωτερικό και να στέλνεις κόσμο στην Ελλάδα είναι νόμιμο
Κανείς δεν σου το απαγορεύει να το κάνεις, αρκεί να το κάνεις σωστά και (ιδανικά για σένα) να μπορείς να αποδείξεις στην Ελληνική Εφορία ότι το κάνεις χωρίς να παραβιάζεις τους κανόνες για τη διοίκηση μίας εταιρείας στο εξωτερικό από Έλληνα υπήκοο. Πάντως για το συγκεκριμένο θέμα υπάρχουν πολλές και πρακτικές λύσεις.
6. Μην ψάχνεις βλακείες, όπως πχ «να έχεις ταμειακή ή POS από το εξωτερικό και να εισπράττεις εκεί τα έσοδά σου από την Ελλάδα».
Μας έχουν ρωτήσει δεκάδες φορές για το θέμα αυτό… φιλικά σου λέω να μην ασχοληθείς. Όταν σε πιάσουν (γιατί κάποια στιγμή θα συμβεί αυτό), θα βρεις μεγάλο μπελά. Και μη μου πεις ότι «ξέρεις κάποιον που το κάνει χωρίς πρόβλημα» ή ότι «ο τάδε γνωστός δεν έχει θέμα και το κάνει κατά κόρον». Η απάντηση είναι απλή: Απευθύνομαι σε κανονικούς ανθρώπους, όχι στον Al Capone με τις άπειρες γνωριμίες και την εμπειρία στην παρανομία. Δεν είναι αυτά για σένα (βέβαια και ο Al πιάστηκε, πάλι από την Εφορία).
7. Είσαι σίγουρος ότι μπορείς να αποδείξεις ότι έκανες «διαχείριση ακινήτου» από το εξωτερικό για ένα ακίνητο στην Ελλάδα; (Αν ναι, μαγκιά σου)
Οι λέξεις «διαχείριση ακινήτου» χρησιμοποιούνται από πολλούς ως κάτι μαγικό και ιερό, μπροστά στο οποίο όλοι θα πρέπει να «ψαρώνουν». Στην πραγματικότητα κανένας δεν ψαρώνει και σε τυχόν έλεγχο θα πρέπει να αποδείξουν πώς το κάνουν και τι εννοούν ακριβώς. Ξέρω περιπτώσεις που κάποιος το έχει αποδείξει, σε συνεργασία με τον λογιστή του. Έχω ακούσει για άλλες που δεν τα κατάφερε. Μαγκιά σου αν μπορείς να το κάνεις, απλά μην πιστεύεις ότι κάτι τέτοιο είναι εύκολο.
8. Για να πληρωθείς για διαφήμιση και προβολή, θυμήσου ότι θα πρέπει να έχεις αποδείξεις ότι έκανες ακριβώς αυτό: Διαφήμιση και προβολή!
Σύμφωνοι! Δεν έχεις μεγάλη εμπειρία από τα θέματα αυτά! Ας σκεφτούμε όμως αυτονόητα πράγματα. Τι σημαίνει ότι χρεώνω κάποιον για διαφήμιση και προβολή; Ότι απλά του στέλνω ένα τιμολόγιο; Αν αυτό πιστεύεις, τότε στον πρώτο έλεγχο μάλλον θα το μετανιώσεις. Για να είσαι ασφαλής, θυμήσου ότι θα πρέπει να κάνεις ακριβώς αυτό, να τον διαφημίσεις και να τον προβάλλεις και να έχεις τις σχετικές αποδείξεις για αυτό. Ενώ είναι τόσο απλό, πολλοί δεν το κάνουν (και μετά τρέχουν).
9. «Η ξένη εταιρεία θα έχει υπάλληλο στην Ελλάδα, που θα δουλεύει για αυτή». Πιθανόν και να γίνεται, αν έχεις λογιστή που είναι «γάτος με πέταλα»
Δεν είναι όσο απλό ακούγεται το να λες πως μία ξένη εταιρεία έχει έναν υπάλληλο στην Ελλάδα που δουλεύει για αυτή. Και μην αρχίσεις να μου λες για τους κολοσσούς τουριστικούς πράκτορες, τι κάνει η X ή η Ψ μεγάλη εταιρεία. Πρώτα από όλα δεν ξέρουμε τι κάνει και τι δηλώνει κάθε ένας από αυτούς. Δεύτερον, αν έχει μία λύση που κοστίζει πχ 200.000 για να τη στήσει κάποιος, μάλλον δεν θα την επιλέξεις εσύ. Αν θα έχεις μία εταιρεία στο εξωτερικό και θελήσεις να προσλάβεις προσωπικό στην Ελλάδα, ξεκίνα μιλώντας με τον λογιστή σου και αν σου βρει νόμιμη λύση (αποφεύγοντας την Ελληνική φορολογία, όπως ελπίζεις), κάντο. Αν τη βρει, μπράβο του, θα είναι «γάτος με πέταλα».
10. Και για να μην το ξεχάσω. Μην ακούς τους μη γνώστες που νομίζουν πως αν έχεις εταιρεία στο εξωτερικό και έχει ένα ακίνητο στο όνομά της, θα αποφύγεις τον ΕΝΦΙΑ στην Ελλάδα!
Τα προηγούμενα χρόνια το θέμα αυτό «έπαιξε» πολύ! Πάρα πολλοι άνθρωποι μιλούσαν με σιγουριά για το ότι αν ένα ακίνητο στην Ελλάδα ανήκε σε εταιρεία στο εξωτερικό, ο ιδιοκτήτης του θα απέφευγε την καταβολή του ΕΝΦΙΑ. Για να μη χάνεις τον χρόνο σου με μη γνώστες, να θυμάσαι:
Α. Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται επί των ακινήτων. Το… ακίνητο είναι ακίνητο = θα πληρωθεί κανονικά ο ΕΝΦΙΑ για αυτό.
Β. Για να έχει στο όνομά της μία ξένη εταιρεία το ακίνητο, θα πρέπει να εκδώσει (η εταιρεία) Ελληνικό ΑΦΜ, για να μπορεί να πληρώσει τον ΕΝΦΙΑ κλπ
Γ. Για να έχει στο όνομά της η ξένη εταιρεία το ακίνητο θα πρέπει να το λάβει είτε με αγορά του, είτε με εκχώρησή του ως μετοχικό κεφάλαιο. (Έχεις τα λεφτά για να ολοκληρώσεις την πράξη αυτή, ή έχεις τόσο καλό φοροτεχνικό για να σου οργανώσει την εκχώρηση του ακινήτου;)
Δ. Αν εισπράξει ενοίκια η εταιρεία από το ακίνητο αυτό, θα πληρώσει επίσης την Ελληνική φορολογία για τα εισοδήματα από ενοίκια.
Ε. Κάποιοι χρησιμοποιούν την εταιρεία στο εξωτερικό όχι για να μην πληρώσουν φόρους, αλλά για να λύσουν άλλα ζητήματα, να προστατευθούν από τράπεζες κλπ. Ίσως να είναι το μόνο που μπορεί να στέκει ως θέμα, απλά μίλα πρώτα με δικηγόρο και λογιστή για αυτό.
11. Δεν θα βρεις δάνεια από το εξωτερικό για να επεκτείνεις την τουριστική σου μονάδα στην Ελλάδα. Όποιος σου τα λέει αυτά είναι είτε βλάκας είτε απατεώνας
Μιας και μιλάμε για μονόκερους και άλλα φανταστικά: Πιο παλιά έγραψα για το θέμα των εύκολων δανείων που υπόσχονται κάποιοι, αλλά και για τα δάνεια που μπορεί να πάρει κάποιος και να καταστραφεί αντί να αναπτυχθεί. Δεν υπάρχουν δάνεια από άλλη χώρα προς την Ελλάδα για αυτή την επένδυση που έχεις στο μυαλό σου. Όλες οι τράπεζες στις άλλες χώρες σου λένε «πάρε το δάνειο από την πατρίδα σου, από τις τράπεζες εκεί». Ούτε υπάρχουν και οι αφέλειες του τύπου «να πάρω Ευρωπαϊκό πρόγραμμα από άλλη χώρα και να το επενδύσω στην Ελλάδα. Γιατί όχι; Στην Ευρώπη είμαστε όλοι!» Κάθε χώρα δίνει χρήματα για να επενδύσεις εκεί, όχι αλλού. Όποιος σου τα λέει αυτά είναι είτε βλάκας είτε απατεώνας.
(Το αν έχει νόημα να πάρεις δάνειο και να το ρίξεις σε μία δουλειά που συχνά δεν αποδίδει το έχουμε συζητήσει και εδώ).
12. Ζήτα μία ώρα από τη ζωή του λογιστή σου και πλήρωσέ την. Θα πάρεις πίσω τα λεφτά 10 φορές (αποφεύγοντας μελλοντικά λάθη και σταματώντας σημερινά προβλήματα που ήδη έχεις)
Όσα σου έγραψα παραπάνω δεν είναι παρά αυτά που ξέρω από τους λογιστές και κάποιες φορές και από Έλληνες Εφοριακούς σε σχετικές συζητήσεις. Αφορούν αποκλειστικά την Ελλάδα, εδώ που έχεις την ενασχόλησή σου με τον Τουρισμό και ψάχνεις τρόπο να μειώσεις τη «βάρβαρη» φορολογία που πληρώνεις.
Αν θέλεις να με ακούσεις, ζήτα να συναντήσεις τον λογιστή σου για να μιλήσετε για μία ώρα και πλήρωσέ τον για την ώρα αυτή. Ζήτα του να σου εξηγήσει τα πάντα, όλα τα στοιχειώδη που έχεις στο μυαλό σου, να σου πει πώς λειτουργεί ένας έλεγχος, να σου απαντήσει σε κάθε σου ερώτηση (ή να την ψάξει και να επανέλθει). Επίσης, ζήτα του να μελετήσει τη δουλειά σου και να σου πει που βλέπει να κάνεις λάθος ή να έχεις περιθώριο βελτίωσης.
Πίστεψέ με, θα δώσεις ένα μικρό ποσό και θα κερδίσεις πολλά περισσότερα. Σίγουρα θα σε προστατέψει από το να ψάχνεις να βρεις «μάγους» που σου υπόσχονται ότι θα δουλεύεις στην Ελλάδα και δεν θα πληρώνεις την Εφορία (αλλά δεν θα απαντάνε στο τηλέφωνο όταν κτυπήσει την πόρτα ο έλεγχος). Αν δεν έχεις καλό λογιστή, πλήρωσε κάποιον καλό ή άλλαξε τον υπάρχοντα. Χωρίς καλό λογιστή είσαι «ζωντανός νεκρός», απλά δεν το έχεις μάθει ακόμη.
«Και τότε, Ηλία, εσείς τι κάνετε στη Ρουμανία και τι προτείνετε σε κάποιον που θέλει να κάνει εταιρεία εκεί;»
Λογικό να με ρωτήσεις: «Οκ, μας είπες τι δεν γίνεται. Όμως ποια είναι και τα πράγματα που επιτρέπονται και μπορεί να κάνει κάποιος νόμιμα με μία εταιρεία στο εξωτερικό;»
Για να είμαι ειλικρινής ίσως να είναι μέχρι 4 – 5 οι δραστηριότητες που μπορεί να κάνει κάποιος με εταιρεία στο εξωτερικό και να μπορεί ταυτόχρονα να τεκμηριώσει στην Ελληνική Εφορία πως τις έκανε νόμιμα και με βάση όσα προβλέπονται για τους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης κλπ. (Όχι, η φορολογική του κατοικία και του που μένει 183 μέρες τον χρόνο δεν έχουν σχέση με το θέμα).
Αυτές τις 4 – 5 λύσεις τις εξετάζουμε και κάποιες φορές μπορούν να υλοποιηθούν, κάποιες όχι, ανάλογα με την περίπτωση. Πάντως σε κάθε περίπτωση συστήνουμε όλα να γίνουν σε συνεργασία με καταρτισμένο και έμπειρο λογιστή για το θέμα αυτό.
Αν σε ενδιαφέρουν και εσένα, μπορείς να μου γράψεις και να συζητήσουμε.
Αν όχι, μπορείς να κρατήσεις αυτές τις φιλικές συμβουλές που μου έμαθαν άλλοι, πιο ειδικοί από εμένα, και να θυμάσαι πως δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις σε δύσκολα προβλήματα.
Εσύ τι γνώμη έχεις;
Διατυπώστε την άποψη σας