– «Είσαι τρελός; Τι συμβόλαιο είναι αυτό; Δεν ντρέπεσαι;»
Η: «Γιατί να ντραπώ;»
– «Μα μου ζητάς να σου πληρώσω 3% μεσιτική αμοιβή αν επενδύσω ως 1 εκατομμύριο και 2,25% αν επενδύσω 3 εκατομμύρια!»
Η: «Σωστά, η τιμή της αγοράς στη Ρουμανία είναι 3% και αν επενδύσετε 3 εκατομμύρια θα σας κάνω έκπτωση 25%. Επίσης σημειώστε ότι θα πληρωθώ μόνο από εσάς, όχι από τον ιδιοκτήτη».
– «Μα εγώ θα επενδύσω 3.000.000!»
Η: «Ας το ελπίσουμε», είπα, αποφεύγοντας να πω «δεν μας είπες το νόμισμα. Ευρώ θα είναι, δολάρια, στερλίνες, ινδικές ρουπίες ή ποιος ξέρει τι άλλο».
– «Βρε αγόρι μου, ξέρεις ποιος είμαι εγώ; Δεν σου έχω ήδη πει;»
Η: «Ναι, ένας εργολάβος από τη Θεσσαλονίκη»
– «Και κολλάς σε αυτά τα ποσά; Άλλοι παρακαλάνε να δουλέψουν μαζί μου! Χωρίς λεφτά! Για να λένε ότι δούλεψαν!»
Η: «Και δική μου τιμή θα είναι αν συνεργαστούμε, αλλά θα πρέπει να με πληρώσετε για τη δουλειά μου»
– «Μα θα είμαι ο μεγαλύτερος πελάτης σου!»
Η: «Και εγώ θα φροντίσω να έχετε το καλύτερο service και τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα!»
– «Νεαρέ μου, ξέρεις ποιος είμαι εγώ; Εγώ έχω 100 κουστούμια, το ένα καλύτερο από το άλλο! Έχω 200 παπούτσια, μαγικά, ονειρεμένα, φτιαγμένα από τους καλύτερους στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχω σπίτι 1.000 τετραγωνικών, όταν εγώ είχα Jaguar…»
Η: «… ξέρω, οι Ευρωπαίοι ζούσαν στα δέντρα και έτρωγαν βελανίδια».
– «Λοιπόν, για να τελειώνουμε. Εγώ 0,5% σου δίνω και 1% αν μου βρεις κάποια φοβερή ευκαιρία, κάτι πραγματικά φθηνό. Θα βγάλεις 15.000 – 30.000 και θα είσαι ο πιο ακριβοπληρωμένος συνεργάτης που είχα. Θα λες ότι δούλεψες με τον καθηγητή των ακινήτων και τον μάδησες».
Η: «Τρέχω για εσάς εδώ και μήνες, έχω αφιερώσει 200+ ώρες, σας έχω συστήσει σε ανθρώπους, σας έχω παρουσιάσει ευκαιρίες και με έχετε εκθέσει. Τώρα μου λέτε αυτό;»
– «Και τι έγινε; Τρέχεις για εμένα, τον καθηγητή των ακινήτων και των διαπραγματεύσεων! Εδώ ο «γέρος» μου σύστησε έναν αρχιτέκτονα που μου είπε το παιδί πως δεν θέλει λεφτά, είναι τιμή του να δουλεύει μαζί μου και θα του δώσω κάτι από τη διαχείριση του φακέλου… ορίστε, αν είσαι καλός, μπορεί να δώσω και σε εσένα να σου πουλήσω τα διαμερίσματα που θα κτίσω…»
Στην κουβέντα παρανέβη ο «μαστίχας»…
– «Ρε πιτσιρικά, φτάνει, χαλλλάρωσε, μας τα έκανες νταούλλλια, να’ ουμ. Λλλοιπόν, για να τελειώνουμε, είτε παίρνεις τα λλλεφτά που σου δίνει ο φίλλλος μου και μένεις, είτε δεν τα παίρνεις, σηκώνεσαι από αυτό το τραπεζί, φεύγεις και χάνεις τον φίλλλο μου, εμάς και όλλλες τις επαφές μας ως πελλλάτες. Μετράω ως το τρία…»
Τους κοίταξα στα μάτια, έναν προς έναν.
…
«Θεσσαλονίκη μου, μεγάλη φτωχομάνα…»
Όταν έχεις γεννηθεί στην Κατερίνη, ή σε οποιαδήποτε επαρχιακή πόλη της Βόρειας Ελλάδας, η πρώτη, φυσιολογική σου προσέγγιση στον κόσμο και τη ζωή είναι να θεωρήσεις πως η Θεσσαλονίκη είναι η «μεγάλη πόλη» της περιοχής», «η πρωτεύουσα της Βόρειας Ελλάδας» κλπ.
Στην αρχή πηγαίνεις εκεί και εντυπωσιάζεσαι από όλα τα πλεονεκτήματά της, στην πορεία όμως καταλαβαίνεις ότι αφ’ ενός δεν πρόκειται για μία «μεγαλούπολη», αλλά για ένα «μεγεθυμένο χωριό» (ως νοοτροπία) και αφ’ ετέρου βλέπεις ότι το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν την ψυχολογική ανάγκη να σου δείξουν ότι είναι σπουδαίοι είναι μάλλον μεγαλύτερο από αυτό στην υπόλοιπη Ελλάδα. Ασχολούμενος με αντικείμενα δουλειάς που περιλαμβάνουν την επαφή με εκατοντάδες, χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο, έχω συζητήσει με Έλληνες από σχεδόν κάθε σημείο της χώρας μας. Και αν πχ κατά μέσο όρο συναντώ 1 στους 10 Αθηναίους με την ανάγκη να μου επικοινωνήσουν ότι είναι σπουδαίοι, στη Θεσσαλονίκη το ποσοστό αυτό είναι 2 – 3 στους 10, στην Κρήτη είναι διαφορετικό, σε κάθε πόλη της Βόρειας Ελλάδας αλλιώτικο, της Πελοποννήσου το ίδιο κλπ.
Στο τέλος, είτε επιλέγεις να αγαπήσεις τη Θεσσαλονίκη και να νιώσεις κοντά με τους υπέροχους ανθρώπους που αποτελούν την πλειοψηφία της (όπως έκανα εγώ) είτε την ονομάζεις «όμορφη και ερωτική» και την αποφεύγεις, ενοχλημένος από το «δήθεν» της ισχυρής μειοψηφίας που υπάρχει.
Για μένα σήμερα αποτελεί το «δεύτερο σπίτι μου» στην Ελλάδα, νιώθω «εντός έδρας» εκεί, για αυτό και όταν κάποιος από τη Θεσσαλονίκη (και γενικότερα τη Βόρεια Ελλάδα) έρχεται στο Βουκουρέστι, για μένα είναι «γείτονας / συγχωριανός».
Ο «κύριος καθηγητής», ο «μαστίχας» και ο «γέρος»
Όταν ασχολείσαι με τα ακίνητα ως μεσίτης ή επενδυτικός σύμβουλος ακινήτων, πουλάς ουσιαστικά 4 στοιχεία: Γνώση, γνωριμίες και επαφές, πληροφορίες και φροντίδα για να προστατέψεις τα συμφέροντα του πελάτη σου (ή τουλάχιστον αυτά θα έπρεπε να πουλάς). Είχα ξεκινήσει από το 2004 να ασχολούμαι με τον κλάδο και το το 2005 ήμουν καινούριος στην αγορά του Βουκουρεστίου, όμως είχα ήδη αρχίσει να «ακούγομαι» λόγω του τρόπου που δούλευα. Για αυτό και ένας φίλος μου είπε να πάω να γνωρίσω «τον κύριο καθηγητή»…
Σε ένα από τα ελάχιστα καλά εστιατόρια της πόλης τότε, συνάντησα τον άνθρωπο που μου αυτοσυστήθηκε ως «καθηγητής των ακινήτων και του επιχειρείν». Ήταν 52 – 53 χρονών, καλοδιατηρημένος, με προσεγμένο μαλλί και πανάκριβα ρούχα, από τη Θεσσαλονίκη. Δίπλα του καθόταν ένας Έλληνας που ζούσε πολλά χρόνια στη Ρουμανία, ένα «ναύαγιο της ζωής» που είχε έρθει και αυτός από τη Θεσσαλονίκη, το άκουγες στην ομιλλλία του. Κάποια στιγμή άρχισε να διηγείται ιστορίες για γυναίκες που μασούν μαστίχα την ώρα των «ιδιαίτερων στιγμών» και για αυτό μου έμεινε στο μυαλό ως «μαστίχας», όχι με το όνομά του που είναι «εκκλησιαστικό». Δίπλα τους και ο «γέρος» όπως τον αποκαλούσαν οι άλλοι δύο, ένας καλοστημένος 60άρης που γελούσε πολύ και «είχε όλα τα κονέ».
(σ.σ. «ναυάγιο της ζωής» είναι κάποιος που πήγε στη Ρουμανία σε εποχές που κάθε άνθρωπος που ασχολούνταν με το επιχειρείν έβγαζε πολλά λεφτά και «κατάφερε» να μην έχει χρήματα μετά από 10 – 15 χρόνια διαδρομής, έχοντας ξοδέψει τα πάντα σε διάφορα «βίτσια»).
Ένα «πανάκριβο» οικόπεδο…
Μετά από τις συστάσεις και τη γενική κουβέντα, με ρώτησαν για το αν είχα κάποια ευκαιρία να τους δείξω και τους περιέγραψα ένα ακίνητο σε μία από τις ακριβότερες περιοχές του Βουκουρεστίου.
– «Πιτσιρικά» (με προσφώνησε ο «καθηγητής») «πάρε το Dacia Logan σου και αν ακόμη τσουλάει, πήγαινε στο οικόπεδο. Αν όχι, πάρτο στην πλάτη σου και έλα. Εμείς θα έρθουμε με αυτο το «Πορσικό». Είχε ήδη προλάβει να μου εξηγήσει πως το Porsche Cayenne του «γέρου» έκανε 105.000 Ευρώ, ότι τα ρούχα του κόστιζαν 3.000 Ευρώ, τα παπούτσια του 700, ενώ σκόπευε να γνωρίσει μία γυναίκα που κόστιζε πάνω από 1.000. Φυσικά μου είχε αναφέρει ήδη καμιά 20αριά φορές ότι είχε πολλά λεφτά και έψαχνε για ευκαιρίες.
Τους περίμενα για 5 – 6 λεπτά μέχρι να φτάσουν μπροστά από το οικόπεδο… όταν όλη τη μέρα βλέπεις ακίνητα και μιλάς με κόσμο, ξέρεις καλά την πόλη και τα στενά της. Ο «γέρος» κατέβηκε πρώτος από το αυτοκίνητο, μετά ο «μαστίχας» και στο τέλος «ο καθηγητής», με ύφος «χιλίων καρδιναλίων».
Στο Βουκουρέστι του 2005 οι τιμές των ακινήτων άλλαζαν κάθε εβδομάδα. Στη συγκεκριμένη περιοχή, οι τιμές αγοράς στην περιοχή είχαν ήδη περάσει τα 1.000 Ευρώ / τετραγωνικό. Αυτό το οικόπεδο προσφέρονταν με 550, μιας και ο ιδιοκτήτης είχε μεγάλη ιατρική ανάγκη και θα έφευγε στο εξωτερικό. Προσπάθησα να τους δείξω χάρτες, τα σχέδια, το πιστοποιητικό πολεοδομίας, τις αγγελίες με τις τιμές άλλων ακινήτων στην περιοχή, να τους πω για τις πιο πρόσφατες συναλλαγές…
– «Μπα, πανάκριβο είναι», είπε ο «γέρος».
– «Γελλλοίο, όχι απλά πανάκριβο», προσέθεσε ο «μαστίχας». «Εδώ πριν 8 – 10 χρόνια η τιμή ήταν 100 δολλλάρια! Εσύ είσαι νέος εδώ, εμείς πριν μερικά χρόνια μπορούσαμε να αγοράσουμε ό,τι θέλλλουμε με ψίχουλλλα…»
Η: «… μπορούσατε, αλλά δεν το κάνατε. Τώρα η αγορά έχει ανέβει πολύ…»
– «… και τότε κερνάγαμε καφέ τον μεσίτη, έλλλεγε ευχαριστώ και έφευγε».
Οι «ειδικοί» είχαν αποφασίσει…
«Ο πιτσιρικάς είναι κλέφτης, τριπλασιάζει τις τιμές!»
Ξαφνικά μου επιτίθενταν λεκτικά ταυτόχρονα ο «μαστίχας» και ο «γέρος». Ο «καθηγητής» άφησε τους πάντες να μιλήσουν και πήρε τον λόγο τελευταίος.
– «Κοίταξε, αγόρι μου… ένας απλός μεσίτης είσαι… με ποια κριτήρια λες πως είναι ευκαιρία τα 550 Ευρώ το μέτρο;»
Η: «Έχουμε ένα τετράγωνο οικόπεδο, γωνιακό, με όλες τις παροχές να καταλήγουν σε αυτό, έχω ήδη ζητήσει και λάβει χαρτί που δείχνει ότι έχουμε επαρκές ρεύμα και φυσικό αέριο, μπορούμε να συνδεθούμε χωρίς επιπλέον επενδύσεις από τον εργολάβο…»
– «… εσύ δεν έχεις λεφτά, δεν έχεις ακριβά ρούχα, πού ξέρεις εσύ από αυτά τα πράγματα; Εγώ έχω σπίτι 1.000 τετραγωνικών και έχω κτίσει τις πιο πολυτελείς οικοδομές στη Θεσσαλονίκη…»
Η: «Όλα καλά, αν δεν σας αρέσει δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, πάμε να φύγουμε», είπα όσο πιο ευγενικά μπορούσα.
– «Λάθος το έχεις καταλάβει το έργο», επανήλθε ο «καθηγητής». «Εγώ νομίζω πως αν θελήσω να είμαι γενναιόδωρος, θα δώσω ως 200 – 250 Ευρώ το μέτρο, αν και κανονικά με 100 – 150 θα έπρεπε να είναι όλοι ευχαριστημένοι, άλλωστε θα έχουν τη χαρά και την τύχη να μιλήσουν με εμένα! Ξεκίνα προσφέροντας 80 Ευρώ το μέτρο και βλέπουμε πώς θα πάνε οι διαπραγματεύσεις…»
– «Είσαι τρελλλός; Αν μιλλλήσω εγώ με τον ιδιοκτήτη, με 50 Ευρώ θα σου το πάρω! Ο πιτσιρικάς είναι κλλλέφτης! Τριπλλλασιάζει τις τιμές!» πετάχτηκε ο «μαστίχας» και μετά γύρισε προς εμένα και μου είπε «φιλλλαράκι, μην παρεξηγείσαι. Αυτό πας να κάνεις, το ξέρουμε και εσύ και εγώ».
Σε μία αγορά με χιλιάδες αγοραστές και δεκάδες πωλητές, με τις τιμές να ανεβαίνουν κάθε εβδομάδα, ένιωσα χαρά επειδή ο «καθηγητής» δεν πρότεινε να του δώσει δωρεάν το οικόπεδο ο ιδιοκτήτης του, ήταν διατεθείμενος να δώσει και κάτι…
Ο «μαστίχας» έψαξε τον ιδιοκτήτη, τον βρήκε κρυφά από εμένα, πήγε και διαπραγματεύτηκε μαζί του, όμως από τα 50 Ευρώ που είχε σκοπό να προσφέρει, κατέληξε στα 750, μιας και «δεν μου αρέσει να μου μιλάει άσχημα κάποιος επειδή έχει λεφτά», όπως μου είπε ο ιδιοκτήτης στα αγγλικά.
«Ξέρεις πόσα είναι 3.000.000 Ευρώ;»
15 λεπτά αφού φύγαμε από το σημείο, εγώ «περπατούσα» την περιοχή για να δω αν είχε εμφανιστεί κάποια νέα πινακίδα πώλησης και ο «καθηγητής» με πήρε τηλέφωνο…
– «Εντάξει, εντάξει, εντάξει αγόρι μου…» (παράξενος τρόπος να ξεκινήσεις ένα τηλεφώνημα…) «ξέρω ότι δεν είναι εύκολο να βρεις φθηνά οικόπεδα, αλλά σου αναγνωρίζω πως τουλάχιστον προσπάθησες! (γενναιόδωρος ο κύριος «καθηγητής») Λοιπόν, το αποφάσισα! Θα σου κάνω τη χάρη και θα δεχθώ να ακούσω τι έχει να μου πει ο ιδιοκτήτης του οικοπέδου αυτού. Ας κάνουμε μία συνάντηση και ποιος ξέρει, ίσως πετύχουμε κάποιο μεγάλο deal και σε ακούσει και εσένα όλη η Ρουμανία, όπως έκανα μία τρομερή συμφωνία το 1977 στη Θεσσαλονίκη…»
Η: «Μετά τον σεισμό;»
– «Ναι, γιατί;»
Η: «Όλα καλά. Πότε και που θα βρεθούμε με τον ιδιοκτήτη;»
Το ραντεβού καθυστέρησε μερικές μέρες, πήγα στην Ελλάδα και ξαναγύρισα. Τελικά συναντηθήκαμε σε ένα εστιατόριο στο κέντρο. Έφτασα νωρίτερα και ο «καθηγητής» ξεκινήσε να μου εξηγεί…
– «Ξέρεις πόσα είναι 3.000.000 Ευρώ;»
Η: «Είναι 3.000.000 Ευρώ, ξέρετε κάτι περισσότερο;»
– «Ναι, είναι 3.000.000 Ευρώ αλλά είναι πολλά λεφτά! Και εγώ θέλω να τα επενδύσω! Κοίτα να εκμεταλλευτείς τη συγκυρία, θα γίνεις διάσημος στη Ρουμανία!»
Δεν του απάντησα ότι ήδη τα ποσά αυτά φάνταζαν μικρά στο Βουκουρέστι, δεν είχα λόγο να ακούσω ένα νέο λογίδριο…
«Διαπραγμάτευση» με μπινελίκια
Διαπραγμάτευση δεν μπορώ να πω ότι έγινε… έφτασε ο ιδιοκτήτης, με κάλεσε και βγήκα έξω για να τον υποδεχθώ και να τον φέρω στο τραπέζι μας. Ο «καθηγητής» ξαφνικά άλλαξε πρόσωπο, το έπαιζε απόμακρος και θυμωμένος. Ο «μαστίχας» και ο «γέρος» επιτέθηκαν στον άνθρωπο αμέσως μόλις του έφεραν το νερό που ζήτησε…
– «Ποιος είσαι εσύ, ρε;» (δεν είπαν ρε, αλλά υπάρχει κάτι αντίστοιχα προσβλητικό και στα ρουμάνικα, που ήδη καταλάβαινα, παρά το ότι μιλούσα ακόμη μόνο αγγλικά).
– «Που το βρήκες το ακίνητο αυτό, ρε;»
– «Γιατί ζητάς τόσα λλλεφτά, ρε; Πριν λλλίγα χρόνια πεινούσες, βρωμούσαν τα χνώτα σου από την πείνα!»
– «Αν έχεις ανάγκη, πούλα στο -90% και θα σου τα δώσουμε, ρε»
Αναγκάστηκα να παρέμβω…
Η: «Κύριοι, συγνώμη που παρεμβαίνω, όμως δεν έφερα εδώ τον άνθρωπο αυτόν για να του μιλάτε έτσι. Αν δεν μπορείτε να είστε ευγενικοί, ας τον αφήσουμε να φύγει. Είναι ο καλεσμένος μας και εμείς οι Έλληνες είμαστε γνωστοί παγκοσμίως για τη φιλοξενία μας, σωστά;».
Ο «καθηγητής» παρενέβη και άρχισε να μας μιλάει στα Ελληνικά…
– «Κύριοι, κύριοι, κύριοι! Μη θυμώνετε, δεν ξέρει ο άνθρωπος… αφήστε με να το χειριστώ εγώ, εγώ είμαι ο καθηγητής των διαπραγματεύσεων. Το 1983 είχα κλείσει μία συμφωνία με έναν πολύ πλούσιο ξένο, που εντυπωσιάστηκε με τη Jaguar μου, οδηγούσα στην Τσιμισκή, κάποιος με τράκαρε από πίσω και του έσπασε το αμάξι, χωρίς να πάθει το δικό μου ούτε γρατσουνιά! Είχε 3,5 τόνους βάρος!». Μετά αποφάσισε να ασχοληθεί με τον σοκαρισμένο ιδιοκτήτη, στον οποίο ειχα ήδη ζητήσει 3 φορές συγνώμη…
– «Κύριε ιδιοκτήτη, καταλαβαίνω ότι δεν ξέρεις με ποιον μιλάς, όμως εγώ θα σου κάνω μία συμφωνία που δεν μπορείς να αρνηθείς! Θα σου δώσω 100.000 Ευρώ τώρα και τα υπόλοιπα θα τα πάρεις σε διαμερίσματα, αντιπαροχή το λέμε αυτό στην Ελλάδα. Έτσι θα επωφεληθείς από τις μελλοντικές μεγάλες τιμές των διαμερισμάτων και θα έχεις την τιμή να ζήσεις σε διαμέρισμα που θα έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από εμένα!»
Ο ιδιοκτήτης δεν ήξερε να εκτιμά τις γενναιόδωρες προσφορές…
– «Συγνώμη, όμως χρειάζομαι τα χρήματα τώρα, το παιδί μου θα πάει στο εξωτερικό για μία πολύ ακριβή εγχείρηση. Αν δεν ήταν το θέμα αυτό, θα ζήταγα την τιμή της αγοράς, 1.000 Ευρώ το μέτρο ή δεν θα πούλαγα καθόλου!»
– «Δηλαδή δεν σε ενδιαφέρει ότι θα έχεις διαμέρισμα με μοναδική αρχιτεκτονική, φτιαγμένο από εμένα; Εγώ, ξέρεις, έχω ένα Audi A8, με 6.000 κυβικά, full extra, ένα μοντέλο που δεν υπάρχει στη Ρουμανία…»
Ο ιδιοκτήτης του εξήγησε για άλλη μία φορά την κατάσταση, με χαιρέτησε ευγενικά, σηκώθηκε και αποχώρησε.
(Το οικόπεδο αυτό τελικά το πούλησα έναν μήνα αργότερα με 530 Ευρώ / μέτρο, το 2008 η τιμή έφτασε τα 2.000, κατρακύλησε στα 1.000 μέσα στην κρίση της περιόδου 2009 – 2013 και σήμερα αν ήταν ελεύθερο θα κόστιζε περίπου 4.000 Ευρώ / τετραγωνικό).
«Αν μου τα δίνατε όλα αυτά, και εγώ θα σας εκτιμούσα»
Ο «καθηγητής» έφτασε γρήγορα στο συμπέρασμά του…
– «Δεν είναι επαγγελματίας, δεν ξέρει από δουλειές». Ο «γέρος» και ο «μαστίχας» συμφώνησαν μαζί του…
– «Είναι ένας αδύναμος απατεώνας, δεν είχε καμία απάντηση σε όλες τις λλλογικές ερωτήσεις που του κάναμε».
Προσπάθησα να φύγω όσο πιο γρήγορα μπορούσα, όμως ένα νέο μάθημα με περίμενε…
– «Ξέρεις, μικρέ… εσύ είσαι παντρεμένος, δεν μπορείς να με καταλάβεις. Εμένα οι γυναίκες με αγαπάνε! Πραγματικά με αγαπάνε! Ήμουν παντρεμένος με την ομορφότερη γυναίκα της Θεσσαλονίκης! Μία φορά πήγα μαζί της σε ένα συνέδριο και στο τέλος ο ομιλητής είπε από το μικρόφωνο πως «σήμερα δεν μπορούσαμε να συγκεντρωθούμε στα του συνεδρίου μας, λόγω της παρουσίας της συζύγου του κ. … στην αίθουσα». Αλλά είμαι και σκληρός μαζί τους. Αν κάνουν κάτι, τις διώχνω γρήγορα…
… τώρα είμαι με μία κοπέλα από τη Ρουμανία, πραγματικά με αγαπάει. Ήρθα στο σπίτι που νοικιάζει και το είδα. Της είπα «τι είναι αυτό; το μπάνιο μου είναι μεγαλύτερο!» Την πήρα στην Ελλάδα, την άφησα να οδηγήσει το Audi μου, μείναμε στη βίλα που έχω με τα 1.000 τετραγωνικά… την πήγα στο «Escada» και ψώνισε ρούχα αξίας 10.000 Ευρώ! Μετά την πήγα σε έναν διάσημο χρυσοχόο, φίλο μου, για να πάρει κοσμήματα άλλων 4.500 Ευρώ. Την πήγα στα πιο διάσημα εστιατόρια της πόλης, φάγαμε τα πιο ακριβά ψάρια. Στο αεροδρόμιο της έδωσα και 20.000 Ευρώ για να αγοράσει νέο διαμέρισμα. Η κοπέλα αυτή είναι καλός άνθρωπος, πραγματικά με αγαπάει! Πραγματικά με εκτιμάει!»
Η: «… αν μου τα δίνατε όλα αυτά και εγώ θα σας εκτιμούσα» μου ξέφυγε…
(Ευτυχώς γέλασε, κατάλαβε ότι αστειευόμουν, παρότι ενοχλήθηκε λίγο).
Η τελική συνάντηση…
Ο καιρός περνούσε, ήμουν ακόμη πολύ άπειρος, ρομαντικός και αδαής. Είχα αφιερώσει σε αυτόν τον άνθρωπο, τον «καθηγητή», εκατοντάδες ώρες δουλειάς, τον είχα φέρει σε επαφή με κάθε σοβαρό πρόσωπο που ήξερα στο Βουκουρέστι… όμως δεν είχα υπογράψει συμβόλαιο μαζί του. Πάντα μέναμε στο «όταν φτάσει η ώρα, θα τα βρούμε».
Άλλωστε τίποτε δεν του άρεσε…
- Θύμωνε επειδή του έδειχνα ένα ακίνητο και «ο ιδιοκτήτης δεν περίμενε 2 – 3 μήνες μέχρι να αποφασίσει αν τον ενδιαφέρει»…
- Του έδειξα εξαιρετικά ημικεντρικά οικόπεδα και δεν του άρεσαν, επειδή δεν ήταν κεντρικά
- Του έφερα κεντρικά οικόπεδα, αλλά ήταν «πολύ κεντρικά, δεν είχαν την ησυχία των προαστίων»
- 2 μεγάλες ευκαιρίες τις έχασε εξαιτίας του «μαστίχα» που διαπραγματεύτηκε με τους ιδιοκτήτες και μετά τη συζήτησή του μαζί τους, η τιμή σε ένα βράδυ «διπλασιάζονταν»…
Όταν είδα πως και στον τέταρτο αρχιτέκτονα που τον πήγα για να αξιολογήσει ένα οικόπεδο κατέληξε να του λέει πως «θα σου πληρώσω την αμοιβή σου αν μπεις συνέταιρος στο έργο και βάλεις λεφτά», αποφάσισα να ξεκαθαρίσω το τοπίο και να υπογράψω το συμβόλαιο για τη δουλειά μου.
(Πέρασαν πολλά χρόνια για να καταλάβω πως σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να πληρωθώ για τον χρόνο μου και μετά να αφαιρέσω το ποσό από τη μεσιτική αμοιβή, αν φτάσουμε ως εκεί, μόνο έτσι ο άλλος σέβεται εσένα, τις γνώσεις, τις γνωριμίες και τον χρόνο σου. Όλα αυτά αφού πρώτα έχει υπογραφεί συμβόλαιο από την αρχή της συνεργασίας).
Το ραντεβού μας ορίστηκε ένα βράδυ Παρασκευής, στο πιο ακριβό εστιατόριο του Βουκουρεστίου, πάνω στην μαγευτική λίμνη Herrastrau, το κόσμημα της πόλης. «Θα πάμε να σε κεράσω σε ένα εστιατόριο για εμάς τους πλούσιους», μου είπε στο τηλέφωνο ο «καθηγητής», πάντα ευγενικός και μετριόφρων.
Ο παρκαδόρος εξεπλάγη όταν είδε έναν 30χρονο να βγαίνει από ένα άσπρο Dacia Logan και να του πετάει τα κλειδιά για να το παρκάρει δίπλα στις Porsche, τις Ferrari, τις Lamborghini, τις Mercedes και BMW που ήταν στις υπόλοιπες θέσεις.
Πολλοί άνθρωποι νιώθουν άσχημα όταν δεν έχουν πολλά χρήματα, «ψαρώνουν» μπροστά σε αυτούς που στη συγκεκριμένη στιγμή της ζωής είναι πιο καλά οικονομικά και καταλήγουν να… ντρέπονται. Ας πούμε ότι αυτό είναι λάθος και προσωπικά το είχα καταλάβει από πολύ μικρός, στην Κατερίνη, λίγο καιρό μετά τον θάνατο του πατέρα μου. Έκτοτε σέβομαι τους πάντες, όμως τα χρήματά τους δεν αποτελούν κριτήριο για να τους εκτιμώ ή όχι.
Μπήκα στον χώρο και παρατήρησα γύρω μου… διάσημοι που είχαν δίπλα τους πρόσωπα γεμάτα περηφάνια «που κάθονταν στο ίδιο τραπέζι με μία διασημότητα», ζευγάρια στο πρώτο τους ραντεβού, αφοσιωμένοι ο ένας στον άλλον, πολιτικοί που κοιτούσαν γύρω τους για να εντοπίσουν κάποιον που θα έπρεπε να χαιρετήσουν… (μετά από πολλά χρόνια στην πολιτική επικοινωνία στην Ελλάδα, ξέρω να καταλαβαίνω κάποια πράγματα). Εντόπισα και την τριάδα με την οποία είχα ραντεβού και κατευθύνθηκα προς αυτούς…
«Μετράω ως το τρία»
– «Είσαι τρελός; Τι συμβόλαιο είναι αυτό; Δεν ντρέπεσαι;»
Η: «Γιατί να ντραπώ;»
– «Μα μου ζητάς να σου πληρώσω 3% μεσιτική αμοιβή αν επενδύσω ως 1 εκατομμύριο και 2,25% αν επενδύσω 3 εκατομμύρια!»
Η: «Σωστά, η τιμή της αγοράς στη Ρουμανία είναι 3% και αν επενδύσετε 3 εκατομμύρια θα σας κάνω έκπτωση 25%. Επίσης σημειώστε ότι θα πληρωθώ μόνο από εσάς, όχι από τον ιδιοκτήτη».
– «Μα εγώ θα επενδύσω 3.000.000!»
Η: «Ας το ελπίσουμε», είπα, αποφεύγοντας να πω «δεν μας είπες το νόμισμα. Ευρώ θα είναι, δολάρια, στερλίνες, ινδικές ρουπίες ή ποιος ξέρει τι άλλο».
– «Βρε αγόρι μου, ξέρεις ποιος είμαι εγώ; Δεν σου έχω ήδη πει;»
Η: «Ναι, ένας εργολάβος από τη Θεσσαλονίκη»
– «Και κολλάς σε αυτά τα ποσά; Άλλοι παρακαλάνε να δουλέψουν μαζί μου! Χωρίς λεφτά! Για να λένε ότι δούλεψαν!»
Η: «Και δική μου τιμή θα είναι αν συνεργαστούμε, αλλά θα πρέπει να με πληρώσετε για τη δουλειά μου»
– «Μα θα είμαι ο μεγαλύτερος πελάτης σου!»
Η: «Και εγώ θα φροντίσω να έχετε το καλύτερο service και τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα!»
– «Νεαρέ μου, ξέρεις ποιος είμαι εγώ; Εγώ έχω 100 κουστούμια, το ένα καλύτερο από το άλλο! Έχω 200 παπούτσια, μαγικά, ονειρεμένα, φτιαγμένα από τους καλύτερους στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχω σπίτι 1.000 τετραγωνικών, όταν εγώ είχα Jaguar…»
Η: «… ξέρω, οι Ευρωπαίοι ζούσαν στα δέντρα και έτρωγαν βελανίδια».
– «Λοιπόν, για να τελειώνουμε. Εγώ 0,5% σου δίνω και 1% αν μου βρεις κάποια φοβερή ευκαιρία, κάτι πραγματικά φθηνό. Θα βγάλεις 15.000 – 30.000 και θα είσαι ο πιο ακριβοπληρωμένος συνεργάτης που είχα. Θα λες ότι δούλεψες με τον καθηγητή των ακινήτων και τον μάδησες».
Η: «Τρέχω για εσάς εδώ και μήνες, έχω αφιερώσει 200+ ώρες, σας έχω συστήσει σε ανθρώπους, σας έχω παρουσιάσει ευκαιρίες και με έχετε εκθέσει. Τώρα μου λέτε αυτό;»
– «Και τι έγινε; Τρέχεις για εμένα, τον καθηγητή των ακινήτων και των διαπραγματεύσεων! Εδώ ο «γέρος» μου σύστησε έναν αρχιτέκτονα που μου είπε το παιδί πως δεν θέλει λεφτά, είναι τιμή του να δουλεύει μαζί μου και θα του δώσω κάτι από τη διαχείριση του φακέλου… ορίστε, αν είσαι καλός, μπορεί να δώσω και σε εσένα να σου πουλήσω τα διαμερίσματα που θα κτίσω…»
Στην κουβέντα παρανέβη ο «μαστίχας»…
– «Ρε πιτσιρικά, φτάνει, χαλλλάρωσε, μας τα έκανες νταούλλλια, να’ ουμ. Λλλοιπόν, για να τελειώνουμε, είτε παίρνεις τα λλλεφτά που σου δίνει ο φίλλλος μου και μένεις, είτε δεν τα παίρνεις, σηκώνεσαι από αυτό το τραπεζί, φεύγεις και χάνεις τον φίλλλο μου, εμάς και όλλλες τις επαφές μας ως πελλλάτες. Μετράω ως το τρία…»
Τους κοίταξα στα μάτια, έναν προς έναν.
Στην αρχή θύμωσα, ένιωσα να με πλημμυρίζει ένα αίσθημα αδικίας. Μετά όμως «είδα» τον πατέρα μου να μου λέει πως «από τη ζημιά δεν βγαίνει κέρδος» και τη μητέρα μου να μου θυμίζει πως «μπορεί να σε προσβάλλει κάποιος μόνο αν εσύ του το επιτρέψεις».
Η οργή μου μετατράπηκε σε χαμόγελο. Σηκώθηκα από την καρέκλα, τους έσφιξα το χέρι έναν προς έναν, τους ευχαρίστησα για τη συνεργασία μας ως εκείνη την ώρα και έφυγα. Ο «καθηγητής» μου φώναξε να μείνω «για να φάω στο ακριβό εστιατόριο». Τον αγνόησα.
Η «τέλεια επένδυση»
Ο «καθηγητής» δεν πλήρωνε ούτε καν τους λογιστές που του είχα συστήσει για την εταιρεία του και συνέχιζε να κυκλοφορεί στην αγορά, άκουγα για αυτόν. Τελικά έμαθα ότι η «κοπέλα που τον αγαπούσε» του πρότεινε να αγοράσει ένα οικόπεδο στο χειρότερο σημείο του Βουκουρεστίου, με 100.000 Ευρώ. Ήξερα ότι έχει πολεοδομικό θέμα, το 70% το έκοβε ένας δρόμος που θα διανοιγόταν, αλλά δεν μου έπεφτε λόγος. Άλλωστε ο αρχιτέκτονας που «δούλευε δωρεάν» είπε ότι το έλεγξε…
Ο «καθηγητής» πλήρωσε 300 Ευρώ / μέτρο σε μία περιοχή που η τιμή της ήταν 350 – 400 Ευρώ το τετραγωνικό και αγόρασε περίπου 350 μέτρα, δίνοντας λίγο περισσότερα από 100.000 Ευρώ ( = πιθανότατα όσα λεφτά είχε στην πραγματικότητα διαθέσιμα προς επένδυση).
Η εξομολόγηση του «μαστίχα»
Είδα τον «καθηγητή» πολλά χρόνια αργότερα στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης. Τρόμαξα να τον αναγνωρίσω… είχε γεράσει απότομα, η κρίση των ακινήτων στην Ελλάδα τον είχε φέρει στα όρια της χρεωκοπίας».
– «Η Ρουμανία είναι μία πολύ επικίνδυνη χώρα» μου είπε… «παίρνεις ένα οικόπεδο και μετά δεν μπορείς να το κτίσεις».
Η: «Έχετε δίκιο» του απάντησα. «Και η Ρουμανία και όλες οι χώρες του κόσμου είναι επικίνδυνες όταν κάποιος δεν πληρώνει κανέναν για να ελέγξει που επενδύει τα λεφτά του».
Χαμογέλασε, μου είπε ότι παρέμενα παιδί και έφυγε για να μπει στο ταλαιπωρημένο αυτοκίνητό του. Χρόνια μετά συμβούλευσα έναν πελάτη μου εργολάβο στη Θεσσαλονίκη και πέσαμε πάνω σε μία αντιπαροχή που αφορούσε την… πρώην γυναίκα του «καθηγητή». Όταν τη ρώτησα αν θα προτιμούσε να δώσει στον πρώην σύζυγό της το ακίνητο για να σηκώσει την οικοδομή, μου είπε ότι θα προτιμούσε να αυτοκτονήσει. Επί τόπου…
Ο «γέρος» εμφανίστηκε πολλές φορές ακόμη μπροστά μου και δυστυχώς έμαθα ότι σιγά σιγά έχασε την περιουσία του και έμεινε «ταπί και ψύχραιμος». Ποιος γλύτωσε από τον τζόγο;
Το 2007 συνάντησα ξανά τον «μαστίχα», που πλέον μου μιλούσε διαφορετικά, είχε άλλωστε μάθει ότι η εταιρεία μας ανέβαινε με ταχύτητα στη Ρουμανική αγορά…
– «Ο απατεώνας! Ο μαλλλ…ς! Το λλλαμόγιο! Με έβαλλλε και ξόδεψα τόσο χρόνο και χρήμα και στο τέλλλος δεν αγόρασε τίποτε από εμένα, τα έδωσε εκεί που κονόμησε η κοπέλλλα! Κατάλλλαβε ότι πήγα να κάνω «πανωσήκωμα» και την έκανε με ελλλαφρά πηδηματάκια! Και τι να κάνω όμως; 1.000 ώρες έχασα για αυτόν και δεν ήθελλλε να μου δώσει κάτι, μου πλλλήρωσε 2.000 για τα έξοδά μου, εγώ όμως είχα ξοδέψει 10.000 και βάλλλε! Έμαθα τι αγόρασε, καλλλά να πάθει! Αν είχε κρατήσει εσένα ως σύμβουλλλο, τέτοιο ενοχλλλητικό ζουζούνι που είσαι και τα ψάχνεις όλλλα, θα είχε σωθεί. Τώρα, περαστικά!»
You pay peanuts, you get monkeys…
Στα μέρη μου στην Κατερίνη χρησιμοποιούμε μία έκφραση που την έμαθαν οι Άγγλοι και την αντέγραψαν από εμάς: «You pay peanuts, you get monkeys». Αν πληρώνεις φυστίκια, οι μαϊμούδες θα έρθουν να τα πάρουν, όχι κάποιος κανονικός άνθρωπος…
Αν δεν έχεις λεφτά και θέλεις να κάνεις «τουρισμό», δεν είναι κακό. Απλά μην ξοδεύεις τον χρόνο των άλλων, είναι πολύτιμος.
Αν δεν θέλεις να ελέγξεις σωστά και διεξοδικά κάθε σου επένδυση, μην την κάνεις, συνήθως θα την πατήσεις και μετά θα βρίζεις την κακιά τη μοίρα και το κακό σου ριζικό.
Αν διαλέγεις επενδύσεις με κριτήρια τις προτάσεις κάποιου μη γνώστη «που τον εμπιστεύεσαι», μάλλον θα πάψεις να τον εμπιστεύεσαι όταν καταλάβεις τι έπαθες…
Αν προσφέρεις υπηρεσίες, μην τις δίνεις δωρεάν και απεριόριστα. Ο χρόνος σου κοστίζει, από αυτόν ζεις. Το ίδιο και οι γνωριμίες, το όνομά σου. Όποιος δεν τα εκτιμά, δεν θα σε εκτιμήσει ούτε και εσένα. Νόμος της ζωής, νόμος της φύσης.
Αν θέλεις να λέγεσαι «καθηγητής», πρόσεξε μην καταλήξεις «κουμπούρας»…
Εσύ τι γνώμη έχεις;
Μαθήματα Ζωής…