Ο “δαγκωνιάρης” εργολάβος και πώς μπορείς να γκρεμίσεις μία δουλειά εκατομμυρίων για… 1.500 Ευρώ

«Η μουσική που ακουγόταν στον χώρο ήταν το «Papa was a Rolling Stone…» σε εκτέλεση του George Michael. Ο «Κύριος Κομοντίνος» είχε γίνει μοντέρνος και είχε και γούστο… μπήκαμε στο εξαιρετικά καλόγουστο γραφείο του μαζί με τον συνεργάτη μου που είχε ταξιδέψει από τη Βόρεια Ευρώπη ειδικά για αυτή τη συνάντηση. Καθίσαμε σε έναν πανάκριβο καναπέ… ο «Κύριος Κομοντίνος» άναψε ένα πούρο, παρά το ότι ήξερε ότι μας ενοχλεί. Όμως ήθελε να μας δείξει ποιος είναι το αφεντικό, κατά τη γνώμη του…

Κ.Κ: «Λοιπόν, γιατί ταξίδεψες ως εδώ, φίλε μου; Και εσύ, Γ, γιατί δεν ήθελες απλά να μιλήσουμε από το τηλέφωνο για να ξεκαθαρίσουμε το θέμα;»

– «Έχουμε συμφωνήσει εδώ και καιρό να μας πληρώνετε 2% στην τιμή πώλησης ενός ακινήτου, όταν σας φέρνουμε τον πελάτη. Έγινε μία πώληση 150.000 Ευρώ και δεν μας δίνετε 3.000, είπατε στον Γ ότι «και 1.500 Ευρώ καλά είναι». Ήρθα εδώ για να καταλάβω αν όντως αυτό εννοείτε…»

Κ.Κ: «Και αν το εννοώ, τι θα γίνει;»

– «Αν το εννοείτε, τότε αλλάζουν τα δεδομένα. Αυτό σημαίνει πως δεν τηρείτε τη συμφωνία μας και θα πρέπει να ενημερωθούν όλοι στη χώρα μου για το νέο».

Κ.Κ.: «Με απειλείς;» (ο Κύριος Κομοντίνος άρχισε να κοκκινίζει στο πρόσωπο…) «Ήρθες εδώ στο γραφείο μου για να με απειλήσεις;»

– «Όχι, όμως ήρθα για να δω αν μπορούμε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε μαζί σας, ή όχι».

Κ.Κ: «Τόσο μεγάλο πρόβλημα είναι τα 1.500 για εσάς; Τα έξοδά σου για να έρθεις εδώ δεν τα υπολογίζεις;»

– «Είναι θέμα αρχής, δεν είναι τα 1.500 Ευρώ το πρόβλημά μας. Συνεργαζόμαστε με φερέγγυους ανθρώπους, όχι με αυτούς που αλλάζουν τα λόγια τους. Άλλωστε τόσα χρόνια σας φέραμε ένα σωρό πελάτες! Σας ανοίξαμε την αγορά!»

Κ.Κ: «Και εγώ σας χρυσοπλήρωσα! Για αυτό και αποφάσισα πως από εδώ και πέρα θα σας δίνω τα μισά λεφτά, για να βγάλω σιγά σιγά τα σπασμένα».

– «Αυτή είναι η τελευταία σας λέξη;»

Κ.Κ.: «Η προτελευταία. Η τελευταία είναι πως δεν σου αρέσει, να ξέρεις πως έχω ήδη οργανώσει άλλες ομάδες πώλησης στη χώρα σου, χωρίς τη συνεργασία του Γ. Δεν σας έχω ανάγκη, μεσίτες της συμφοράς».

Δεν μετέφρασα τα τελευταία λόγια του «Κύριου Κομοντίνου». Σηκωθήκαμε και φύγαμε μαζί με τον συνεργάτη μου, χωρίς να μαλώσουμε μαζί του. Τον είδα να χαμογελάει πλατιά, με ένα χαμόγελο ικανοποίησης ζωγραφισμένο στο στρουμπουλό πρόσωπό του. Ένιωθε σπουδαίος. Ένιωθε νικητής…»

…

Αθήνα, Πλατεία Συντάγματος. Δεκέμβριος 2022

Όταν αποφασίσαμε με τον αδερφό μου να ασχοληθούμε με την ανάπτυξη οικιστικού έργου στα νότια προάστια της Αθήνας, ένα από τα πρώτα μου τηλέφωνα ήταν στον βορειοευρωπαίο φίλο μας, ας τον πούμε Γ. Ο Γ είναι ένας κύριος με καταγωγή από τη Βόρεια Ευρώπη, πανύψηλος και δυνατός, ερωτευμένος με την Ελλάδα και με μία Ελληνίδα εδώ και πολλές δεκαετίες. Για πολλά χρόνια στο παρελθόν ξέραμε ότι συνεργαζόταν με εργολάβους στη Νότια Ελλάδα και την Κρήτη και τους έφερνε πελάτες από τη χώρα καταγωγής του. Έπαιρνε κάποια μικρά ποσοστά αμοιβής (πολύ μικρότερα από αυτά που πληρώνονται σε άλλες χώρες, όταν τους φέρεις πελάτη από το εξωτερικό), όμως ποτέ του δεν προέταξε το οικονομικό. Ήθελε να ζει εδώ, να κινείται ανάμεσά μας και συχνά παρίστανε ότι δεν καταλάβαινε ότι τον αντιμετώπιζαν λάθος.

– «Θα μάθουν και αυτοί από business, Ηλία» μου είχε πει μία φορά…

Ο Γ είναι πολύ μεγαλύτερός μου σε ηλικία και χάρηκα πραγματικά που είχε τον χρόνο και τη διάθεση να συναντηθούμε για φαγητό. Είμαστε φίλοι εδώ και σχεδόν 20 χρόνια, μέσα από μία σειρά συγκυριών που μόνο ο συνδυασμός του επιχειρείν και της εξωστρέφειας μπορεί να δημιουργήσει. Δεν κάναμε δουλειές μαζί, μιας και περίπου την εποχή που γνωριστήκαμε πήγα στη Ρουμανία, όμως κρατήσαμε επαφή για αρκετά χρόνια και τον θαύμαζα για κάποιες πολύ πρωτοποριακές ιδέες που είχε πριν 10 – 15 χρόνια…

Συναντηθήκαμε στο κέντρο και πήγαμε για φαγητο κάπου κοντά. Ο Γ έχει πλέον μεγαλώσει αρκετά και «βαρύνει» πολύ, όμως παραμένει ένας άνθρωπος με «κοφτερό» μυαλό και απίστευτο χιούμορ… Του περιέγραψα το επιχειρηματικό μας πλάνο, όχι για να συνεργαστούμε, αλλά για να μου πει τη γνώμη του. Αφού μου έκανε εκατό ερωτήσεις μέχρι και για την παραμικρή λεπτομέρεια (όπως περίπου κάνω και εγώ όταν συμβουλεύω άλλους), μου εντόπισε δύο – τρία σημεία που θα έπρεπε να σκεφθώ και ίσως να αλλάξω. Μετά πιάσαμε κουβέντα γενικότερα για τους ξένους που έρχονται και επενδύουν στην Ελλάδα και δη από τη χώρα του. Το ένα έφερε το άλλο και καταλήξαμε στον «Κύριο ΚομοΝΤίνο», όπως τον αποκαλούσε ο Γ. Ο «Κύριος Κομοδίνος» ήταν ένας εργολάβος από τη Νότια Ελλάδα, με μαλλί βαμμένο σε χρώμα… «κομοδινί». Είχε παρακαλέσει τον Γ πολύ καιρό για να τον πείσει να συνεργαστούν, είχα μάθει ότι κάποια στιγμή σταμάτησαν να δουλεύουν μαζί, όμως ποτέ μου δεν έμαθα το γιατί…

– «Αν οδηγήσεις το αυτοκίνητό μου ως το σπίτι μου και επιστρέψεις πίσω με ταξί, θα σου εξηγήσω τι έγινε» μου απάντησε γελώντας ο Γ, όταν τον ρώτησα λεπτομέρειες…

Η δεκαετία του 2000 και οι Βορειοευρωπαίοι αγοραστές Ελληνικών ακινήτων

Ο Γ δούλευε μόνος του και έφερνε κόσμο από την πατρίδα του για να επενδύσει στην Ελλάδα, σπάνια και από κάποια άλλη χώρα, πάντα από τη Βόρεια Ευρώπη. Την εποχή που στη χώρα μας οι περισσότεροι εργολάβοι πουλούσαν μόνο σε Έλληνες, αυτός σχεδόν τους «παρακαλούσε» να πουλήσουν και σε ξένους. (Γιατί τους παρακαλούσε; Επειδή για ένα μεγάλο τμήμα της Ελληνικής κοινωνίας πιο σημαντικό και από τα λεφτά είναι να κάνουν τον άλλον να νιώσει ότι τους έχει ανάγκη. Αλλά ας μην εμπλακούμε στη δουλειά των ψυχιάτρων…)

Η στρατηγική του Γ ήταν πραγματικά πρωτοποριακή:

• Πήγαινε στη χώρα του και οργάνωνε «Ελληνικές βραδιές» μοιράζοντας κάποια απλοϊκά φυλλάδια
• Εξηγούσε στους ανθρώπους τα δεδομένα της ζωής στην Ελλάδα
• Έπειθε ένα τμήμα από αυτούς να έρθουν στην Ελλάδα για διακοπές συνδυάζοντάς τες με επισκέψεις σε ακίνητα.
• Ενώ οι ντόπιοι μεσίτες (ειδικά στην επαρχία) ήταν «μάλλον μη προετοιμασμένοι για να καταλάβουν και να εξυπηρετήσουν ξένους πελάτες», ο Γ είχε φροντίσει να τους λύσει προκαταβολικά τα πάντα, για να μην ταλαιπωρούνται για τίποτε. Σήμερα αυτός ο μηχανισμός υπάρχει για τους επενδυτές με Golden Visa, όμως τότε δεν υπήρχε κάτι ανάλογο, ενώ και τα ποσά επένδυσης ήταν μικρότερα.
• Έτσι άρχισαν να εμφανίζονται σαν τα «μανιτάρια» ξένοι αγοραστές Ελληνικών ακινήτων με τιμές από 80.000 ως 120.000 – 150.000 Ευρώ, όπου ο Γ έβρισκε κάποια ευκαιρία…

Ο «Κύριος Κομοδίνος» και η συνεργασία

Την ώρα που ο Γ έκανε ήσυχα τη δουλειά του και έβγαζε καλά χρήματα για να απολαμβάνει τη ζωή του στην Ελλάδα, ο «Κύριος Κομοδίνος» έκανε οικοδομές με μέτρια οικονομικά αποτελέσματα. Είχε τη μύτη στο… ταβάνι, χωρίς όμως να υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος για αυτό. Κάποια στιγμή άκουσε για τον Γ και έψαξε να τον βρει, για να «σπρώξει» ένα διαμέρισμα χωρίς θέα που του είχε μείνει…

Ο Γ του ζήτησε να κάνει κάποιες υποχωρήσεις στην τιμή έτσι ώστε να είναι δίκαιη η προσφορά και προς τον ξένο πελάτη του, ο «Κύριος Κομοδίνος» δέχθηκε για να ξεφορτωθεί το ακίνητο και έτσι ολοκληρώθηκε η συναλλαγή…

Πριν περάσει ένας μήνας, ο «Κύριος Κομοδίνος» είχε άλλο ένα διαμέρισμα για «σκότωμα» και πάλι ο Γ τον έβγαλε ασπροπρόσωπο. Και τις δύο φορές ο Γ εισέπραξε την αμοιβή της αγοράς, 2%, χωρίς να προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την ανάγκη του «Κ.Κ». 

Ο «Κ.Κ» κατάλαβε ότι «εδώ έχει ψωμί το πράγμα» και ζήτησε από τον Γ να βγουν για φαγητό. Τον ρώτησε για τον τρόπο δουλειάς του και όταν άκουσε για το μοντέλοmarketing και πωλήσεων που εφάρμοζε, έμεινε με το στόμα ανοικτό. Ακολούθησε δεύτερη πρόταση για φαγητό, όπου ο «Κ.Κ» του πρότεινε να συνεργαστούν και να αναλάβει αυτός τα έξοδα προβολής στη χώρα του και σε άλλες γειτονικές.

Ο Γ δέχθηκε, εξηγώντας όμως στον «Κ.Κ» τα εξής:

– Όλα θα έπρεπε να γίνουν με σοβαρότητα και διαφάνεια

– Για το συγκεκριμένο project, θα απευθυνόταν και σε πολλούς άλλους μεσίτες στη χώρα του, μέσα από τον εθνικό τους σύνδεσμο, που ήταν όλοι μέλη του.

– Όποια συμφωνία θα έκανε με τους ανθρώπους αυτούς, θα έπρεπε να την τηρήσει για πάντα, μέχρι κεραίας. Διαφορετικά σε λίγες μέρες θα σταματούσαν τα πάντα.

– Δεν θα έπρεπε να υπάρξει προσπάθεια εξαπάτησης κάποιου πελάτη, αλλιώς θα και πάλι θα διακοπτόταν οριστικά η συνεργασία τους.

Ο «Κ.Κ» είπε ναι σε όλα. Θα πλήρωνε μεσιτική αμοιβή 2% + τα έξοδα προβολής στη Βόρεια Ευρώπη. Γελούσαν και τα μουστάκια που δεν είχε…

«Βιομηχανία» (αφηγείται ο Γ)

– «Ξεκινήσαμε δειλά, όμως γρήγορα επιταχύναμε. Δεν χρειάστηκε να ξοδέψει και πολλά χρήματα για προβολή, μιας και με το που έδωσα το θέμα στον σύλλογο μεσιτών, ξεκινήσαμε να δεχόμαστε fax και emails σχεδόν κάθε εβδομάδα, με ενημέρωση για ενδιαφερόμενους πελάτες. Τα διαμερίσματα άρχισαν να πωλούνται γρήγορα, μετά κατά τη διάρκεια της κατασκευής και σύντομα καταλήξαμε να πουλάμε από τα σχέδια!

Ο «Κύριος Κομοντίνος» ήταν ενθουσιασμένος με τις εξελίξεις. Άρχισε να διαδίδει στην περιοχή ότι αυτός και η γυναίκα του είχαν κάνει τις σωστές κινήσεις και έφερναν πελάτες από το εξωτερικό, παρουσιάζοντας τα πάντα ως δικιά του σκέψη. Όμως αυτό λίγο με απασχολούσε εμένα. Γελούσα και τον άφηνα να κάνει το κομμάτι του. Οι συνεργάτες μου έκαναν διαφημίσεις στη χώρα μου και όχι μόνο, εγώ υποδεχόμουν τους πελάτες εδώ και τους κυκλοφορούσα για δύο – τρεις μέρες, ο «Κομοντίνος» είχε κανονίσει να παίρνουν στεγαστικά δάνεια (!) και κερνούσε και καμιά φορά το φαγητό σε μία ταβέρνα που τους πήγαινα. Είχαμε στήσει μία πολύ καλή ομάδα και προχωρούσαμε καλά!

Δεν πέρασε πολύς καιρός και ο «Κύριος Κομοντίνος» άρχισε να συστήνεται ως «βιομήχανος παραγωγός ακινήτων» και μιλούσε για τις αναπτύξεις που έκανε λέγοντας πως «φετος θα έχουμε Χ παραγωγή διαμερισμάτων».

Τα πρώτα προβλήματα

Μετά όμως από δύο χρόνια εμφανίστηκαν και τα πρώτα προβλήματα… αρχίσαμε να μαλώνουμε γιατί προσπαθούσε να αλλάξει τις τιμές που είχαμε επικοινωνήσει στους πελάτες μας χωρίς λόγο! Ήδη χρέωνε +50% πάνω από τον ανταγωνισμό και δεν καταλάβαινε ότι δεν είχε νοημα να κουβαλάς κάποιον στην Ελλάδα για να σου πληρώσει 130.000 Ευρώ και εσύ να του λες την ώρα των συμβολαίων «134.000», για να βγάλεις τα έξοδα του μεσίτη, των τραπεζικών εγκρίσεων κλπ.

Εμείς δίναμε τον αγώνα μας και του φέρναμε τους πελάτες στο πιάτο και αυτός προσπαθούσε συνέχεια να ανεβάσει τις τιμές, ψάχνοντας να βρει ποιο θα ήταν το σημείο αναφοράς πάνω από το οποίο δεν θα αγόραζαν οι πελάτες. Οι μεσίτες από το εξωτερικό είχαν ήδη αρχίσει να θυμώνουν με αυτή την τακτική, όμως στο τέλος κάπου τα βρίσκαμε ξανά…

Ο καιρός περνούσε και ο «Κύριος Κομοντίνος» είχε αρχίσει να ξεφεύγει… Εμείς φέρναμε κόσμο για να αγοράσει μικρά διαμερίσματα, όμως αυτός αποφάσισε κάποια στιγμή πως «ταιριάζει περισσότερο στο προφίλ του να πουλάει μεγάλες μεζονέτες, όχι σπιτάκια της σειράς». Εκεί έχασε ένα μεγάλο τμήμα των πελατών, μιας και οι άνθρωποι δεν ήθελαν να δώσουν 300.000 Ευρώ και πάνω για μία μεζονέτα. Ωραίες ήταν, όμως δεν απευθύνονταν στο αγοραστικό μας κοινό! Έτσι άρχισαν να μένουν απούλητες και ο «Κομοντίνος» να εκνευρίζεται, παραπονούμενος ότι είχε αρχίσει να έχει έλλειψη ρευστότητας…

Κατάφερε πάντως να βρει κάποιον που του υποσχέθηκε ότι θα αγοράσει όλες τις απούλητες μεζονέτες και θα τις πουλήσει ακόμη πιο ακριβά! Λεφτά δεν είχε πάρει ακόμη, όμως φαίνεται ότι ένιωσε ξανά ισχυρός…

Απληστία…

Ένα απόγευμα ο «Κύριος Κομοντίνος» έστειλε ένα email τόσο σε εμένα όσο και στους μεσίτες της χώρας μου και μας ανακοίνωσε πως πλέον δεν τον συνέφερε να δουλέψει με τους «καταχρηστικούς όρους που του είχαμε επιβάλλει στην αρχή της συνεργασίας μας». Μας ανακοίνωσε ότι θα μας έδινε 1% για τα διαμερίσματα και 2% μόνο για τις μεζονέτες, αν και εφόσον θα πετυχαίναμε μία συγκεκριμένη τιμή στόχο…

Μάλιστα αποφάσισε ότι για μία ολοκληρωμένη αγοραπωλησία 150.000 Ευρώ δεν θα πλήρωνε 3.000 Ευρώ μεσιτεία σε έναν νεαρό μεσίτη, αλλά 1.500. Πήγα και τον βρήκα και τον ρώτησα γιατί το κάνει αυτό. Μου απάντησε «καλά είναι και αυτά τα λεφτά, γιατί θέλετε παραπάνω, άπληστοι ξένοι που ρουφάτε το αίμα των Ελλήνων και τους εκμεταλλεύεστε». Αναγκάστηκα να ενημερώσω σχετικά τον σύλλογο μεσιτών και σε λίγες μέρες με κάλεσε ο πρόεδρός τους για να μου πει ότι θα έρθει για να συναντήσουμε μαζί τον «Κομοντίνο». 

«Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απωλέσαι»

«Η μουσική που ακουγόταν στον χώρο ήταν το «Papa was a Rolling Stone…» σε εκτέλεση του George Michael. Ο «Κύριος Κομοντίνος» είχε γίνει μοντέρνος και είχε και γούστο… μπήκαμε στο εξαιρετικά καλόγουστο γραφείο του μαζί με τον συνεργάτη μου που είχε ταξιδέψει από τη Βόρεια Ευρώπη ειδικά για αυτή τη συνάντηση. Καθίσαμε σε έναν πανάκριβο καναπέ… ο «Κύριος Κομοντίνος» άναψε ένα πούρο, παρά το ότι ήξερε ότι μας ενοχλεί. Όμως ήθελε να μας δείξει ποιος είναι το αφεντικό, κατά τη γνώμη του…

Κ.Κ: «Λοιπόν, γιατί ταξίδεψες ως εδώ, φίλε μου; Και εσύ, Γ, γιατί δεν ήθελες απλά να μιλήσουμε από το τηλέφωνο για να ξεκαθαρίσουμε το θέμα;»

– «Έχουμε συμφωνήσει εδώ και καιρό να μας πληρώνετε 2% στην τιμή πώλησης ενός ακινήτου, όταν σας φέρνουμε τον πελάτη. Έγινε μία πώληση 150.000 Ευρώ και δεν μας δίνετε 3.000, είπατε στον Γ ότι «και 1.500 Ευρώ καλά είναι». Ήρθα εδώ για να καταλάβω αν όντως αυτό εννοείτε…»

Κ.Κ: «Και αν το εννοώ, τι θα γίνει;»

– «Αν το εννοείτε, τότε αλλάζουν τα δεδομένα. Αυτό σημαίνει πως δεν τηρείτε τη συμφωνία μας και θα πρέπει να ενημερωθούν όλοι στη χώρα μου για το νέο».

Κ.Κ.: «Με απειλείς;» (ο Κύριος Κομοντίνος άρχισε να κοκκινίζει στο πρόσωπο…) «Ήρθες εδώ στο γραφείο μου για να με απειλήσεις;»

– «Όχι, όμως ήρθα για να δω αν μπορούμε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε μαζί σας, ή όχι».

Κ.Κ: «Τόσο μεγάλο πρόβλημα είναι τα 1.500 για εσάς; Τα έξοδά σου για να έρθεις εδώ δεν τα υπολογίζεις;»

– «Είναι θέμα αρχής, δεν είναι τα 1.500 Ευρώ το πρόβλημά μας. Συνεργαζόμαστε με φερέγγυους ανθρώπους, όχι με αυτούς που αλλάζουν τα λόγια τους. Άλλωστε τόσα χρόνια σας φέραμε ένα σωρό πελάτες! Σας ανοίξαμε την αγορά!»

Κ.Κ: «Και εγώ σας χρυσοπλήρωσα! Για αυτό και αποφάσισα πως από εδώ και πέρα θα σας δίνω τα μισά λεφτά, για να βγάλω σιγά σιγά τα σπασμένα».

– «Αυτή είναι η τελευταία σας λέξη;»

Κ.Κ.: «Η προτελευταία. Η τελευταία είναι πως δεν σου αρέσει, να ξέρεις πως έχω ήδη οργανώσει άλλες ομάδες πώλησης στη χώρα σου, χωρίς τη συνεργασία του Γ. Δεν σας έχω ανάγκη, μεσίτες της συμφοράς».

Δεν μετέφρασα τα τελευταία λόγια του «Κύριου Κομοντίνου». Σηκωθήκαμε και φύγαμε μαζί με τον συνεργάτη μου, χωρίς να μαλώσουμε μαζί του. Τον είδα να χαμογελάει πλατιά, με ένα χαμόγελο ικανοποίησης ζωγραφισμένο στο στρουμπουλό πρόσωπό του. Ένιωθε σπουδαίος. Ένιωθε νικητής…»

Η: «Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απωλέσαι», διέκοψα τον φίλο μου που είχε κοκκινήσει ενθυμούμενος την υπόθεση…

– «Δηλαδή;»

Η: «Όταν ο Θεός αποφασίσει ότι κάποιος θα πεθάνει, του παίρνει το μυαλό και αυτός λέει / κάνει βλακείες».

– «Σωστά, σωστά. Περίμενε να συνεχίσω!»

Κατάρρευση

«Σταματήσαμε να συνεργαζόμαστε με τον «Κύριο Κομοντίνο», για λόγους αρχής πάνω από όλα. Αυτός νόμισε ότι θα μπορούσε να δουλέψει στη χώρα μας χωρίς εμάς και άρχισε να ταξιδεύει στα μέρη μας, ψάχνοντας μεταφραστές για να διοργανώσει εκδηλώσεις και να προωθήσει την περιοχή και τα ακίνητά του. Μάλλον όμως δεν τα κατάφερε, αφού οι άνθρωποι σταμάτησαν να αγοράζουν. Οι μεσίτες μαζικά είπαν παντού στην αγορά ότι ο άνθρωπος ήταν αναξιόπιστος και φρόντισαν να του κλείσουν όλες τις πόρτες. 

Σε λιγότερο από έναν χρόνο με φώναξε πίσω για να συνεργαστούμε ξανά, δίνοντάς μου 4% για να το μοιραστώ με τους άλλους. Το μαλλί του δεν ήταν πλέον «κομοντινί», είχε άβαφες τις ρίζες και έδειχνε πολύ καταβεβλημένος. Τον ευχαρίστησα για την προσφορά του, όμως του εξήγησα πως όλο αυτό δεν είχε πλέον νόημα. Εγώ είχα επιστρέψει στις πωλήσεις μεμονωμένων ακινήτων, ενώ και οι μεσίτες στη χώρα μου είχαν λάβει εξαιρετικές προτάσεις από την Ισπανία, με 10% μεσιτική αμοιβή. 

Τα επόμενα χρόνια έμαθα ότι τα έκανε όλα λάθος…»

Η: «Μου τον σύστησαν και εμένα σε κάποια εκδήλωση, μου είπε ότι θα αγόραζε ακριβά οικόπεδα σε προνομιακές περιοχές και με ρώτησε αν μπορώ να του φέρω Ρουμάνους…»

– «Ναι, τα αγόρασε τα οικόπεδα αυτά, με μεγάλα δάνεια. Όμως δεν κατάφερε να πουλήσει από τα σχέδια, ενώ είχε μπλοκάρει και με τα ακίνητα που είχε κτίσει για τους Βορειοευρωπαίους και δεν πούλησε… Ήρθε και η κρίση και τον αποτελείωσε…

Ένας άνθρωπος που είχε τα πάντα υπό έλεγχο και όλα του τα ακίνητα πουλημένα πριν ολοκληρωθεί η κατασκευή τους χωρίς να ψάξει καν για πελάτες, βρέθηκε μετά από μερικά χρόνια να αντιμετωπίζει βροχή από πλειστηριασμούς και να πουλάει κοψοχρονιά όλη του την περιουσία για να τα βγάλει πέρα….»

Η: «Τον έχεις συναντήσει από τότε;»

– «Ποιον; Τον «Κομοντίνο»;

Η: «Ναι».

– «Πολλές φορές! Κάθε φορά μου λέει ότι τον εκβίασα και τον κατέστρεψα και όταν του θυμίζω ότι εμένα «ξέχασε» να μου πληρώσει αμοιβές δύο ετών, αλλάζει κουβέντα και με ρωτάει για την υγεία μου».

Κανόνας στο επιχειρείν (και τη ζωή): Όταν κάνεις δουλειές, άσε και τους άλλους να βγάλουν κάτι

Ο «Κύριος Κομοδίνος» σήμερα προσπαθεί να συνέλθει ακόμη από την καταστροφή του, εκμεταλλευόμενος την ανοδική φάση της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα. Ακούω το όνομά του 1 – 2 φορές τον χρόνο, χωρίς πάντα οι περιγραφές να είναι θετικές. Όταν κάποια στιγμή τον συνάντησα τυχαία στην Αθήνα, με αναγνώρισε, με ρώτησε και πάλι αν μπορώ να του φέρω πελάτες από τη Ρουμανία και έφυγε απογοητευμένος όταν του απάντησα αρνητικά… (έχει μεγάλη πλάκα το γεγονός ότι αν σε κάποιον που με είχε γνωρίσει ως επενδυτικό σύμβουλο ακινήτων του πω ότι πλέον με τον αδερφό μου έχουμε έναν όμιλο με πέντε αντικείμενα δουλειάς, δεν ακούει καν τι του λέω και συνεχίζει να με αποκαλεί μεσίτη…)

Ο «Κύριος Κομοδίνος» δεν είναι κατ’ ανάγκη κακός άνθρωπος, ίσως και να είναι εξαιρετικός στην παρέα. Όμως έκανε ένα βασικό λάθος που κάνουν άπειροι άνθρωποι που ασχολούνται με το επιχειρείν: Γίνονται άπληστοι και δεν καταλαβαίνουν πως όταν κάνεις δουλειές, θα πρέπει να αφήνεις και τον άλλον να κερδίσει κάτι αξιόλογο. Αν σταματήσει να κερδίζει, θα σταματήσει να ασχολείται. Αν επιπλέον νιώσει ότι τον κοροϊδεύεις, μπορεί να σου κάνει μεγάλο κακό (γιατί στη ζωή το καλό γίνεται δύσκολα, όμως το κακό πολύ εύκολα).

Ξέρω πως συνήθως το περιβάλλον γύρω σου επιμένει ότι «πρέπει να τα κονομήσεις γρήγορα», πως «πρέπει να κάνεις δυνατά κτυπήματα», «να πατήσεις επί πτωμάτων» και άλλα πρωτόγονα. Με τις εξαιρέσεις να επιβεβαιώνουν τον κανόνα, θα σου πω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που έχω γνωρίσει και είναι πετυχημένοι για πάνω από 20 χρόνια, έχουν μερικά κοινά χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά είναι ότι πάντα στο μυαλό τους προσπαθούν να αφήσουν και κάτι για τον άλλον, για να νιώσει και αυτός ότι αξίζει να συνεργάζεται μαζί τους. Οι «φαταούλες» συνήθως ξεβράζονται από την αγορά και φεύγουν γρήγορα, σπάνια κρατώντας τα εφήμερα κέρδη τους.

Δεν σου λέω να είσαι καλός, αν δεν θέλεις να είσαι. Σου προτείνω να σκέφτεσαι έξυπνα και λιγότερο εγωιστικά. Για να κερδίσεις περισσότερα και σε βάθος χρόνου…

Εσύ τι γνώμη έχεις;