Η ανάγκη να καμαρώσουμε μας κοστίζει (και σε κάποιες περιπτώσεις υπονομεύει μακροχρόνια τη ζωή μας)
2006, σε μία μεγάλη Ελληνική επαρχιακή πόλη
Δύο δημόσιοι υπάλληλοι, με παραπλήσιο μισθό, παντρεύονται, παίρνοντας παρεμφερές στεγαστικό δάνειο για σπίτι περίπου ίδιου κόστους. Συναντιούνται έναν χρόνο μετά:
1: «Έχω αρχίσει να ξεπληρώνω το στεγαστικό, μπήκα στο σπίτι».
2: «Εγώ μάλλον θα χρειαστώ και δεύτερο».
1: «Γιατί;
2: «Έκανα μεγάλο γάμο και δεν μου φτάνουν τώρα για το σπίτι. Θα πάρω ένα καταναλωτικό, θα κάνω κάτι, θα βρω τον τρόπο».
1: «Μεγάλο γάμο; Δηλαδή;»
2: «Ε, καταλαβαίνεις… τη νύφη την έφερε αυτοκίνητο αντίκα, τοπ ξενοδοχείο, εκατοντάδες καλεσμένοι στο γλέντι, τραγουδιστές, νυφικό από το Κολωνάκι, γαμήλιο ταξίδιο στη Νέα Υόρκη κλπ, ξέφυγε το πράγμα. Αλλά δεν πειράζει, μια φορά παντρευόμαστε, μωρέ! Και εσύ τα ίδια δεν έκανες;»
1: «Όχι ακριβώς, 50 άτομα είχα στην εκκλησία, ένα τραπέζι σε 15 – 20 και τέλος. Πήγαμε και μία εβδομάδα γαμήλιο ταξίδι…»
Σήμερα ο ένας έχει ήδη αποπληρώσει το δάνειό του. Ο άλλος έχει δυστυχώς χωρίσει, το σπίτι που αποτελείωσε (αφού πρώτα το έκανε όσο πιο ακριβό μπορούσε) ανήκει σε κάποιο fund και είναι στα κάγκελα, βρίζοντας για τις μειώσεις μισθών που του διέλυσαν τη ζωή. Είναι βέβαιος ότι για αυτό κατραστράφηκε οικονομικά…
Τα Ελληνικά «έθιμα» κοστίζουν…
Η πλειοψηφία των Ελλήνων έχει γαλουχηθεί με μία σειρά από δοξασίες που σχεδόν «επιβάλλουν» να ξοδέψει χρήματα για να «φανεί», να «καμαρώσει» και να «ζήσει τη στιγμή», αγνοώντας εντελώς το αν μπορεί να αντεπεξέλθει σε όλα αυτά ή όχι…
Α. Στον γάμο σχεδόν πάντα τινάζει τη μπάνκα στον αέρα…
Β. Αν υπάρχει έστω και μικρή οικονομική δυνατότητα, θα ξοδέψει στο σπίτι του πολύ περισσότερα από αυτά που αντέχει…
Γ. Θα ξοδέψει και για τη βάφτιση κάθε παιδιού
Δ. Αν έχει λεφτά, θα κακομάθει το παιδί του όσο περισσότερο μπορεί, με ακριβά ρούχα και μεγάλα δώρα, νομίζοντας ότι έτσι δείχνει αγάπη προς αυτό (και έτσι καταλήξαμε σήμερα χιλιάδες έφηβοι να παίζουν στοίχημα από το κινητό τους στα 15-16, με λεφτά του μπαμπά).
Όλα αυτά είναι σχεδόν «έθιμα» που συναντούμε κατά κόρον στην Ελλάδα (οι Έλληνες της Κύπρου είναι πιο συνετοί). Προσπαθούν να τα ακολουθήσουν όλοι όσοι μπορούν, είτε έχουν πολλά χρήματα, είτε δεν έχουν σάλιο και ζουν με δανεικά. Όχι τυχαία, αφού κάνουν τη φιγούρα τους, αρκετοί από αυτούς «αφήνουν τόγκες» και «κάνουν ψαλίδια» όπου μπορούν (αν δεν με πιστεύεις, ρώτα τους φωτογράφους, τους βιντεάδες και όλους όσους ασχολούνται με γάμους).
Το πρώτο βιβλίο για το Επιχειρείν στην Ελλάδα
«Το Πρώτο Βήμα», από τις εκδόσεις Καστανιώτη
Σε όλα τα καλά βιβλιοπωλεία στην Ελλάδα και την Κύπρο!
Τι κάνουν οι ξένοι;
Με δεδομένο ότι από το 2004 είμαι μεταξύ Ελλάδας και Ρουμανίας, εδώ και πολλά χρόνια το θέμα αυτό μου τράβηξε το ενδιαφέρον. Ήταν τόσο διαφορετική η προσέγγιση των Ρουμάνων, που με σόκαρε, εμένα τον Έλληνα που ένιωθα σπουδαίος επειδή έκανα «μεγάλο γάμο» και «γλέντι με 400+ άτομα» (τα σκέφτομαι και ντρέπομαι). Λόγω συγκυριών γνωρίζω καλά και το πώς προσεγγίζουν το θέμα οι άνθρωποι στη Γερμανία, την Αγγλία, τον Καναδά, τις ΗΠΑ, την Κύπρο και μερικές ακόμη χώρες, οπότε διάλεξα τους Γερμανούς και τους Ρουμάνους για να τους συγκρίνουμε μαζί μας, μιας και το αποτέλεσμα όλων αυτών επηρεάζει τον δρόμο μας σε αυτή τη ζωή!
Γάμος
Στον γάμο ο οικοδεσπότης ανησυχεί για το αν θα αρέσουν όλα στους καλεσμένους του, οι οποίοι συνήθως θα φέρουν δώρα μικρής αξίας (ή και καθόλου). Για τον Έλληνα όλο αυτό είναι η ευκαιρία ζωής που έχει για να «επιδειχθεί».
Όταν πήγα στη Ρουμανία το 2004 ένα από τα πρώτα πράγματα που με σόκαραν ήταν ότι στην πολύ φτωχή (τότε) επαρχία παντρεύονταν νέα ζευγάρια «για να πάρουν τα λεφτά από τα δώρα». Τότε έμαθα ότι δεν νοείται να πας σε γάμο και να μη δώσεις 200 Ευρώ / άτομο. Αν δεν τα έχεις, δεν πας. Αν πρέπει να τα μαζέψεις έναν χρόνο, so be it (που λέμε και εμείς στην Κατερίνη). Ακόμη και σήμερα που ο μέσος Ρουμάνος έχει περάσει οικονομικά κατά πολύ τον μέσο Έλληνα, στους γάμους πας με δώρο τουλάχιστον 200 – 300 Ευρώ / άτομο. Πλέον οι γάμοι είναι πανάκριβοι, όμως σπάνια / ποτέ δεν χάνει κάποιος λεφτά, παρά μόνο αν είναι πολύ πλούσιος και θέλει να επιδειχθεί.
Στη Γερμανία οι γάμοι είναι πολύ πιο απλοί, με πολύ μικρότερα κόστη και μέγεθος, με χρηματικά δώρα και επίσης χρηματικό κέρδος (ή πάντως όχι ζημία) για το ζευγάρι.
(Δεν ξεχνώ τον φίλο μου τον Μάμα από την Κύπρο να μου εξιστορεί πως είπε στη μητέρα του «μάνα, καλείς τόσους ανθρώπους και δεν θα βγούμε! Μέσα θα μπούμε, μάνα!»)
Σπίτι
Όχι όλοι, όμως όσοι Έλληνες νιώθουν ότι μπορούν, ξοδεύουν για τα σπίτια τους χρήματα που είναι απλά… συγκλονιστικά. Αφού περάσει η πρώτη περίοδος της χαράς / επίδειξης, στη συνέχεια αρχίζουν να σου λένε δειλά δειλά πως «πέταξα τόσα λεφτά σε ντουβάρια» και έπιπλα / «μπλόκαρα όλα μου τα λεφτά σε 4 τοίχους» κλπ, όμως μέχρι να το συνειδητοποιήσουν συνήθως έχουν φτάσει στο (οικονομικό/επενδυτικό) αδιέξοδο…
Στη Ρουμανία οι άνθρωποι είναι σχεδόν ίδιοι με εμάς σε νοοτροπία και για αυτό στα σπίτια τους κάνουν κάθε είδους υπερβολή που μπορούν / νομίζουν ότι μπορούν να πληρώσουν. Ειδικά τα τελευταία 10 χρόνια που γιγαντώθηκε η μεσαία τάξη εκεί βλέπεις πραγματικά μεγάλες επενδύσεις προς επίδειξη. Επειδή όμως ο Ρουμάνος έχει λίγο περισσότερο ένστικτο αυτοσυντήρησης από τον Έλληνα + μέχρι πριν 15 – 20 χρόνια ζούσε δύσκολα = κυρίως τα κέρδη ξοδεύει και πχ αφήνει την επιχείρησή του με λιγότερα κεφάλαια από τα αναγκαία. (Δεν γράφω για το πόσα ξοδεύουν και που ταξιδεύουν στο εξωτερικό εκατομμύρια Ρουμάνοι, γιατί θα νιώσεις άβολα…)
Στη Γερμανία τα σπίτια είναι αρκετά απλά και οι άνθρωποι αγοράζουν για αυτά τα απαραίτητα. Σπάνια θα δεις υπερβολές από μη πλούσιους.
Βαφτίσια
Μικρογραφία του γάμου για όλους.
Δώρα στα παιδιά
Λόγω οικονομικής κρίσης, η πλειοψηφία των Ελληνών «τα κακομαθαίνει όσο μπορεί», αλλά όχι όσο «θα ήθελε».
Στη Ρουμανία η οικονομική ευμάρεια έχει οδηγήσει σε ακρότητες….
Στη Γερμανία ψιλο-αγνοούν το θέμα…
ΥΓ. Δεν ανοίγω το κεφάλαιο των σπουδών, γιατί πραγματικά αναστενάζουν οι Ελληνικές οικογένειες (και εγώ το ίδιο θα κάνω με την κόρη μου). Τα ίδια και οι Ρουμάνοι, ενώ οι Γερμανοί «όχι και τόσο»…
Πώς τα παραπάνω «έθιμα» επηρεάζουν την ποιότητα ζωής μας;
Ας πούμε ότι ένα ζευγάρι θα παντρευτεί και θα ξοδέψει για τον γάμο (όλα μέσα, φωτογραφίες, γλέντι κλπ) 10.000 Ευρώ. Επίσης στο σπίτι που θα φτιάξει θα βάλει «ό,τι καλύτερο αντέχει η τσέπη του», με μία επιπλέον δαπάνη των 25.000 Ευρώ.
Αν από αυτά τα 35.000 Ευρώ έκανε εξοικονόμηση τα 20.000 – 25.000 Ευρώ, τότε θα μπορούσε να ακολουθήσει έναν άλλον δρόμο στη ζωή του:
1η Επιλογή
- Θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτό το κεφάλαιο ως προκαταβολή για την αγορά ενός μικρού διαμερίσματος (αξίας ως πχ 70.000 – 80.000 Ευρώ)
- Αυτό το διαμέρισμα θα το έδινε προς ενοικίαση, με στόχο να καλύπτει το ενοίκιο τη δόση και τον φόρο (μακάρι να μπορεί να καλύψει και τα άλλα έξοδα).
- Όταν δεν μας ενδιαφέρει το πότε θα πουλήσουμε και μπορούμε να περιμένουμε πχ 20 χρόνια, συνήθως το διαμέρισμα θα έχει αυξήσει την αξία του ως τότε.
- Ταυτόχρονα μετά την αποπληρωμή του δανείου, το ενοίκιο θα έμενε στην οικογένεια αυτή ως μόνιμο έσοδο.
2η Επιλογή
- Θα μπορούσε να κρατήσει τα χρήματα για να αναθρέψει πιο εύκολα τα παιδιά του
- Να κάνει και ιδιωτικές ασφάλειες υγείας για όλα τα μέλη της οικογένειας
- Και αν, κτύπα ξύλο, κάτι στραβό θα συνέβαινε και θα απαιτούνταν μία πανάκριβη επέμβαση στο εξωτερικό να πει «τα βλέπω», αντί να πει «δεν έχω» και να ψάχνει λύσεις απεγνωσμένα
3η Επιλογή
- Θα μπορούσε να κρατήσει τα χρήματα και αν το ζευγάρι είναι μισθωτοί να έχουν στην άκρη ένα «αποκούμπι»
- «Τι να το κάνουμε το αποκούμπι, ρε Ηλία;» μπορεί να σκεφθείς…
- Αν χάσει τη δουλειά του ένα από τα μέλη του ζευγαριού, να έχετε τα λεφτά για να περιμένετε να βρει την κατάλληλη νέα δουλειά, με υπομονή και ψάξιμο
- Γιατί αν δεν έχετε στην άκρη τίποτε, τότε απλά θα πάει «όπου βρει, για να έχουμε να φάμε»
Θα μπορούσα να σου περιγράψω δεκάδες άλλες επιλογές, συνδυασμό επενδύσεων κλπ, όμως αυτό θα το κάνω ξεχωριστά στο μέλλον. Επίσης αν ένα δάνειο μπορεί να μειωθεί με το ποσό αυτό, θα γλυτώσεις τόκους και χρόνια αποπληρωμής.
ΥΓ. Εννοείται πως αν κάποιοι είναι ήδη ζορισμένοι, όλα αυτά ίσως να μην τους αφορούν, αν και στην Ελλάδα που βλέπω κόσμο να πουλάει χωράφια για να «κάνει γάμο» νομίζω πως δεν είναι η πλειοψηφία…
Ξεκινώντας τη ζωή με 50.000 – 80.000 Ευρώ λιγότερα στην τσέπη…
Φυσικά και υπάρχουν άπειρες παραλλαγές και περιπτώσεις που η αποταμίευση και η διαφορετική χρήση των χρημάτων δεν είναι εφικτή. Εδώ προσπαθώ να σου δώσω μία άλλη προσέγγιση, όχι να σου προσφέρω εξατομικευμένες συμβουλές, για τις δικές σου ανάγκες (αυτό δεν θα ήταν δωρεάν άλλωστε).
Η κεντρική ιδέα είναι η εξής:
- Ο μέσος πολίτης στην Ελλάδα φαίνεται ότι δεν έχει πολλές φορές στα χέρια του σοβαρά χρηματικά ποσά κατά τη διάρκεια της ζωής του.
- Όταν τα έχει, δείχνει συνήθως να τα σπαταλάει σε εφήμερα πράγματα που δεν παράγουν τίποτε, παρά μόνο δημιουργούν περισσότερα κόστη.
- Την ίδια ώρα ο μέσος πολίτης στη Γερμανία κάνει το αντίθετο = ξεκινάει τη διαδρομή της ζωής του με +50.000 ως και +80.000 Ευρώ!
«Εμείς έτσι γουστάρουμε, ρε Ηλία. Τι θέλεις τώρα; Πήγες στα ξένα και νομίζεις ότι θα μας αλλάξεις;» έχω ακούσει συχνά. Προς Θεού, καθεμία και καθένας είμαστε ελεύθεροι να αυτοκτονήσουμε οικονομικά όπως θέλουμε. Απλά ίσως αντί να βρίζουμε τους πολιτικούς και την άδικη ζωή, να υπάρχει και άλλος δρόμος, που οδηγεί σε καλύτερο αποτέλεσμα για εμάς και τα παιδιά μας.
Χρειάζεσαι σοβαρή καθοδήγηση για την επιχειρηματική / επενδυτική σου δραστηριότητα;
Κάθε μήνα συμβουλεύω ως 3 άτομα ή εταιρείες που χρειάζονται «μία out of the box προσέγγιση»
Γράψε μου για να μιλήσουμε! (Η υπηρεσία αυτή έχει κόστος)Και ναι, υπάρχει και το επιχείρημα του «αν το κάνω αυτό, θα τα φάω σε λίγο καιρό σε βλακείες». Το ακούω, το βλέπω, όμως σε αυτή την περίπτωση όποιος το κάνει είναι άξιος της μοίρας του, ειδικά σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, με ελλειπείς (ευγενικά το γράφω) υπηρεσίες προς τους πολίτες της…
Τη ζωή μας την αλλάζουμε μόνοι μας, με τις δικές μας επιλογές και πράξεις. Ό,τι και αν σου υποσχεθούν οι πολιτικοί, ποτέ δεν θα αλλάξει αυτός ο κανόνας…
Εσύ τι γνώμη έχεις;
Και μην ξεχνάς: Μαζί είμαστε πιο δυνατοί!
Ηλίας
(Ο Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης διευθύνει τον όμιλο εταιρειών MORE, έχει εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων και ταυτόχρονα συμβουλεύει 300+ επενδυτές και μικρομεσαίους επιχειρηματίες στην Ελλάδα, την Κύπρο και τη Ρουμανία. Στις 30.11 και 01.12.2024 οργανώνει στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τη μεγάλη ετήσια εκδήλωσή του «Ελλάδα 2025. Επιχειρείν, Ακίνητα, Επενδύσεις»)
1. Ενα σπίτι 100 ας πούμε τετραγωνικά σημαίνει έμμεσα μηνιαίο όφελος στα οικονομικά σου, της τάξης των € 800,00 τουλάχιστον, πολλαπλασίασε το ποσό επί κάποιες δεκαετίες που θα μείνεις σε αυτό για να καταλάβεις την αξία του ακινήτου αλλά και την ασφάλεια που παρέχει σε δύσκολες περιόδους.
2. Ένα εξοχικό, όχι μόνο παρέχει ποιότητα ζωής αλλά παράλληλα, αποτελεί μια εξαιρετική πηγή εισοδήματος για αυτούς που ξέρουν να το διαχειριστούν.
3. Πέραν της ιδιοκτησίας ακινήτων χρειάζεται και κατάλληλο attitude – νοοτροπία διαχείρισης, αυτοί που ζουν την ζωή καλά είναι γιατί έχουν μυαλό. ΑΡΑ δεν τίθεται θέμα αν κάποιος είναι Έλληνας, Ρουμάνος, Κινέζος ή Κογκολέζος, αλ΄λά και τι αντίληψη έχει για την ζωή και τι ειδικές συνθήκες επηρεάζουν την δική του πορεία. Είναι αυτό που ΄΄λέμε contingency management.
Διαφωνώ με τα περισσότερα, αλλά σέβομαι τη γνώμη σας.
ΥΓ. Στην προηγούμενη κρίση οι πρώτοι που έπαθαν κακό ήταν αυτοί που είχαν εξοχικά με δάνειο κλπ
Ο γάμος στην Κυπρο αγαπητέ Ηλία σχεδον πάντα αφήνει στο ζευγάρι περισσοτερα χρήματα απο αυτα που ξοδευει! Δεν νοείται να ευχηθείς στο ζευγάρι χωρις να δωσεις το φακελάκι με το χρηματικο ποσόν. Αν εισαι δε κοντινός συγγενής και εισαι καλεσμένος και στο τραπέζι θα υπολογισεις και ποσα κοστιζει ανα ατομο αναλόγως αν θα ειναι σε ξενοδοχειο ή σε φτηνοτερη αιθουσα δεξιωσεων και θα αφησεις το αναλογο ποσον! Παλαιότερα κατα την ωρα του μυστηριου οσοι ηθελαν εδιναν ενα επιπλεον ποσον και εγγραφονταν σε μια λίστα για να μπουν κουμπάροι οπως ελεγαν!! Εκτος απο τον πρωτο κουμπαρο το ζευγαρι ειχε καμια 50αρια επιπλεον κουμπάρους!!
Αυτος η εμπορευματοποιηση ειναι ο λόγος που οι γονεις των νεονύμφων καλυπτουν μεγαλες αποστασεις ωστε να προσκαλέσουν γνωστους που τις περισσοτερες φορες δεν γνωριζουν το ζευγαρι αλλά μονο τους ιδιους! Οι γονεις πολλες φορες φυλανε τα προσκλητηρια των γαμων που εχουν παει ως καλεσμενοι ωστε να θυμηθουν και ποιους θα προσκαλεσουν στο γαμο των δικων τους παιδιων. Επιχειρηση κανονική. Γινονται βεβαια και κλειστοι γαμοι σε στενο κυκλο αν καποιοι δεν θελουν να εκμεταλλευτουν οικονομικα την ευκαιρία.
Μια χαρά, αυτά ξέρω και εγώ και για αυτό τα έγραψα, για να εξηγήσω ότι στην Κύπρο δεν χάνονται λεφτά σε τέτοια θέματα
Το κάθε άρθρο σας είναι και από ένα διαμαντάκι, το οποίο αξίζει να το κρατάω στο αρχείο μου των email μου ώστε να το διαβάζω ανά διαστήματα, μια και θεωρώ σωστές τις συμβουλές σας (κατά την προσωπική μου κρίση). Προσπαθώ και εγώ να αποβάλλω από τον εαυτό μου όλα αυτά τα άσχημα χαρακτηριστικά που μπορεί να έχω και τα αναφέρετε στα άρθρα σας κατά καιρούς.
Απλά λέω κρίμα που δεν είχα τις συμβουλές αυτές νωρίτερα. Αλλά όπως λέγανε και οι παππούδες μας : “κάλλιο αργά παρά ποτέ”.
Σας ευχαριστώ για τις πολύτιμες συμβουλές σας.
Μεγάλη μου τιμή όσα γράψατε, σας ευχαριστώ! Απλά να θυμήσω ότι οι ευκαιρίες και η ζωή συνεχίζουν να είναι μπροστά μας. Μπορούμε να προχωρήσουμε, μαθαίνοντας από τα λάθη του παρελθόντος!
Στην Κατερίνη συμφωνούμε με τους παππούδες μας και προσθέτουμε It ain’t over, till it’s over!
1) Εφτασα 61ος ετών για να καταλάβω όσον αφορά το γάμο σημασία ( για μένα πάντα ) έχει το μυστήριο και όχι ο τζερτζελες για να φανούμε. 2) Αν είχα το μυαλό που έχω τώρα δεν θα έφτιαχνα κανένα σπίτι. θα προτιμούσα να έχω λεφτά στην άκρη και να νοικιάσω ότι σπίτι θελω . 3) Επειδή τυχαίνει να νοικιάσω σπίτια μια ο ΕΝΦΙΑ μια κάτι χαλάει μια δεν σε πληρώνουν έρχεται μια η άλλη . Οπότε και λόγω ηλικίας κατέληξα στο συμπέρασμα η τσέπη να είναι γεμάτη .
Συμφωνώ με τα σοφά σας λόγια!