Κοστολόγος και Ενεργειακός σύμβουλος: Το «ζην» και το «ευ ζην» μίας επιχείρησης

Στην αρχή του 2022 έγραψα ότι φέτος αυτός που έχει επιχείρηση θα χρειαστεί να επαναλάβει τους 12 άθλους του Ηρακλή, προσαρμοσμένους στη σημερινή μας πραγματικότητα. Οι εξωγενείς παράγοντες είναι τόσο ευμετάβλητοι πλέον, τα προβλήματα και οι προκλήσεις τόσο μεγάλες, που κυριολεκτικά θεωρώ πως τα επόμενα δύο χρόνια θα είναι τα δυσκολότερα για όποιον ασχολείται με το επιχειρείν.

«Οκ, εντάξει, μας τη μαύρισες την καρδιά. Κατανοητό, τα προβλήματα είναι πολλά. Αν όμως εγώ δεν είμαι τεμπέλης και «κακός δημόσιος υπάλληλος» όπως έγραψες πρόσφατα, τι άλλο μπορώ να κάνω για τη δουλειά μου για να προστατευτώ, να αλλάξω επίπεδο, να καταλάβω καλύτερα τι κάνω;» μου λένε αρκετοί αναγνώστες.

Πολλά, θα απαντούσα. Ξεκινώντας από τον αυτονόητα πολύ καλό λογιστή και δικηγόρο που πρέπει να έχουμε στο πλευρό μας και τον σύμβουλο που θα ξέρει να δώσει γενικές κατευθύνσεις και να συμβάλλει σε κρίσιμες αποφάσεις, μέχρι πολλούς άλλους ανθρώπους! Σήμερα θα σου μιλήσω για δύο από αυτούς, που 98 στις 100 Ελληνικές επιχειρήσεις αγνοούν, αν και δεν θα έπρεπε:

Τον ενεργειακό σύμβουλο και τον κοστολόγο!

Κοστολόγος: Το «ζην» μίας επιχείρησης

Οι αρχαίοι Έλληνες μας μίλησαν για το «ζην» και το «ευ ζην», για το τι σημαίνει να ζούμε και τι σημαίνει να ζούμε καλά.

Το αν θα ζήσει μία επιχείρηση εξαρτάται (εκτός από τον ιδιοκτήτη, τους υπαλλήλους κλπ) και από το κατά πόσο έχει στο πλευρό της καλό:

• Λογιστή
• Δικηγόρο
• και Κοστολόγο!

«Τι είναι αυτός ο κοστολόγος; Πώς τον λένε στο μικρό του; Γιώργο, Νίκο;» με ρώτησε πριν τρία χρόνια ένας πελάτης που συμβούλευα, επιχειρηματίας με 2 εκ. Ευρώ τζίρο.

Κοστολόγος είναι είτε κάποιος που κάνει τη δουλειά του επαγγελματικά ως κοστολόγος, είτε ένας λογιστής / γνώστης οικονομικών και του επιχειρείν / έμπειρος άνθρωπος που μπορεί να κάνει την εξής τρομερά δύσκολη δουλειά: Να υπολογίσει το πραγματικό κόστος της επιχείρησής σου!

Συγκεκριμένο παράδειγμα.

• Ο φίλος μου ο Μάκης έχει μία εξαιρετική εταιρεία facility management στην Αθήνα, με μεγάλα και σημαντικά έργα και πολύ ευχαριστημένους πελάτες.
• Κάποια στιγμή τρώγαμε σε ένα εστιατόριο και άρχισε να λέει για τα κόστη της δουλειάς του. Πήγα να του κάνω πλάκα, λέγοντάς του πως πιθανότατα θα είναι και αυτός ένας ακόμη που δουλεύει στο περίπου, αλλά τον συγχωρώ, μιας και υποστηρίζει τη σωστή ομάδα 😃
• Ρεζίλι έγινα (και το άξιζα)
• Ο Μάκης πήρε χαρτί και στυλό και ξεκίνησε:
• «Στο τιμολόγιο των 100 Ευρώ + ΦΠΑ έχουμε:
• Τόσα πάγια έξοδα
• Τόσα έξοδα για πάγιο προσωπικό
• Τόσα έξοδα για προσωπικό που επηρεάζει το συγκεκριμένο έργο
• Τόσα για αποσβέσεις εξοπλισμού και τόσα για τη χρήση τους στο συγκεκριμένο έργο
• Αυτά πάνε για αναλώσιμα
• Αυτά πάνε για φόρους
• Εδώ είναι οι ασφαλιστικές εισφορές
• Να και τα καύσιμα
• Αυτά είναι και τα υπόλοιπα έξοδα, που αναλύονται ως εξής
• Το περιθώριο κέρδους μου είναι Χ%»

Του ζήτησα συγνώμη επειδή βιάστηκα να τον κατατάξω στους «τζαμπάζηδες» και μελέτησα το χαρτί που είχα μπροστά μου. Του έκανα ερωτήσεις για κάθε κατηγορία και είχε τις απαντήσεις έτοιμες στη γλώσσα του… «Ξέρω πότε μία δουλειά «βγαίνει» και πότε όχι, ξέρω πόσο μπορώ να πληρώσω για να μη χάσω χρήματα, μπορώ να σου πω ακριβώς πόσο έχουν αλλάξει τα κόστη μου οι ανατιμήσεις σε καύσιμα, αναλώσιμα, ρεύματα κλπ».

(Δύσκολος κλάδος το Facility Management, με πολλές «προκλήσεις» μετά την πανδημία…)

Αν είσαι «τζαμπάζης» και δουλεύεις στο «περίπου», θα σου πρότεινα να αρχίσεις να κοστολογείς τη δουλειά σου

Κατά την ταπεινή μου γνώμη περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες του ιδιωτικού τομέα δεν έχουν ιδέα για το πόσο ακριβώς τους κοστίζει αυτό που πουλάνε, προϊόν ή υπηρεσία. Δεν ξέρουν πόσο τους κοστίζει το απόθεμά τους και πόσο σημαντικό είναι αυτό να «γυρνάει γρήγορα», κοιτούν κυρίως το πόσο πουλάνε και όχι το πόσο πραγματικά αγοράζουν. Συνήθως δεν ασχολούνται με το marketing και τη διαφήμιση, η επιχείρησή τους είναι «one man show» (και ας έχει λίγους ή πολλούς υπαλλήλους). Απουσιάζει η οργάνωση και η μόνη τους σκέψη ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα είναι στην πράξη να πουλήσουν φθηνότερα, ακόμη και με ζημία, άλλοτε εν γνώσει τους, συχνά όμως όχι. Δεν είναι τυχαίο ότι 8 στους 10 Έλληνες χάνουν λεφτά και δεν το ξέρουν / παραδέχονται.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα ζοριστούν πολύ την επόμενη περίοδο.

Αν θέλεις να «κάνεις τη διαφορά» ένα από τα βασικά «στοιχήματα» που είναι καλό να δώσεις και να κερδίσεις είναι να μάθεις πόσο κοστίζει αυτό που πουλάς, να κοστολογήσεις τη δουλειά σου όσο είναι αυτό δυνατό και να σταματήσεις να είσαι «τζαμπάζης» ή «περιπουρτΣής» (όπως έλεγε μία φίλη της γιαγιάς μου).

Επειδή πληρώσαμε και το έχουμε κάνει με τον αδερφό μου εδώ και χρόνια, σου εγγυώμαι ότι αν το υλοποιήσεις τότε θα:

• Μάθεις το πραγματικό κόστος της δουλειάς σου
• Καταλάβεις αν βγάζεις ή χάνεις χρήματα από αυτή
• Εντοπίσεις που έχεις «πληγές», που χάνεις λεφτά και σήμερα αυτά «δεν φαίνονται»
• Συχνότατα θα μειώσεις τα κόστη και θα απελευθερώσεις κεφάλαια που χάνονται ή απλά «κάθονται»
• Μπορέσεις να σταθείς με καλύτερους όρους σε μία αγορά που όσο περνάει ο καιρός θα δυσκολεύει όλο και περισσότερο.

«Το χρειάζομαι αυτό το πράγμα και εγώ που έχω μία μικρή δουλειά;» με ρωτάνε συχνά όταν το προτείνω σε ανθρώπους που δεν έχουν πολλούς υπαλλήλους κλπ. Η απάντηση είναι απλή: «Ακόμη περισσότερο!»

Η κοστολόγηση είναι το «ζην» μίας δουλειάς.

Μπορείς μόνος σου; Τέλεια, στρώσου στη δουλειά!

Χρειάζεσαι τον λογιστή σου (αν είναι καλός και τον πληρώνεις σωστά); Μπράβο, βάλτου το ζήτημα και φτιάξτε χρονοδιάγραμμα υλοποίησής του!

Νιώθεις ότι χρειάζεσαι κάποιον πιο εξειδικευμένο άνθρωπο στην κοστολόγηση; Μίλα και διάλεξε αυτόν που σε εμπνέει εμπιστοσύνη.

Σε κάθε περίπτωση όμως κάνε κάτι για να μάθεις να κοστολογείς τη δουλειά σου! Αλλιώς είναι σα να τρέχεις με ένα πόδι όταν οι άλλοι τρέχουν με δύο…

Ενεργειακός σύμβουλος: Το «ευ ζην» μίας επιχείρησης

Αν ο κοστολόγος και γενικότερα η κοστολόγηση είναι το «ζην» μίας επιχείρησης, από εδώ και πέρα το «ευ ζην» της θα το καθορίζουν άνθρωποι όπως:

• O ειδικός στη διαφήμιση και το marketing της νέας εποχής
• Αυτός που θα φτιάξει και θα τηρήσει τις διαδικασίες σε μία δουλειά
• Αρκετοί άλλοι σημαντικοί συνεργάτες…
• … και συχνά πρώτος από αυτούς ο ενεργειακός σύμβουλος!

Με τα κόστη της ενέργειας να έχουν εκτοξευθεί, το να λέμε απλά «θα κοιτάξω να μην καίω πολύ» δεν είναι λύση.

Αν έχουμε πολλά αυτοκίνητα στην εταιρεία, αν έχουμε παραγωγική μονάδα ή κάθε είδους δουλειά που χρειάζεται μεγάλες ποσότητες ρεύματος, φυσικού αερίου ή πετρελαίου / βενζίνης, τότε είναι αναγκαίο να ψάξουμε κάποιον ειδικό σε αυτά τα θέματα και να μελετήσουμε μαζί του το πώς μπορούμε να εξοικονομήσουμε χρήματα, είτε με απλές λύσεις είτε με μικρές ή μεγάλες επενδύσεις (μη μου ζητάς λεπτομέρειες, κάθε περίπτωση είναι μοναδική).

«Να πάρω δάνειο (αν μπορώ) και να επενδύσω σε λύσεις που θα μειώσουν ραγδαία τα ενεργειακά μου κόστη;»

Με τον αδερφό μου αυτή την περίοδο επενδύουμε στη μείωση του ενεργειακού μας κόστους και αποτυπώματος τόσο στις επιχειρήσεις μας όσο και στα σπίτια μας σε Ελλάδα και Ρουμανία = αυτονόητα και θεωρώ σημαντική μία τέτοια επένδυση.

Αν μιλάμε για δάνειο, τότε θα πρέπει μαζί με τον λογιστή και τον ενεργειακό σου σύμβουλο να δεις πόσα χρήματα θα κερδίσεις κάθε χρόνο. Πχ αν είναι να πάρεις δάνειο με 8 – 9% επιτόκιο και να επενδύσεις 50.000 Ευρώ για να κερδίζεις κάθε χρόνο 5.000 (10%), μάλλον δεν αξίζει τον κόπο, μιας και με το επιτόκιο το κόστος θα φύγει ψηλά και θα βρεθείς «μέσα». Αν όμως πχ το επιτόκιο είναι 4 – 5% και η οικονομία σου θα είναι 20% τον χρόνο, τότε κάντο όσο πιο γρήγορα μπορείς!

«Θα μείνουν για πάντα υψηλές οι τιμές ενέργειας;»

Είναι μία ερώτηση που συχνά ακούω λόγω της ενασχόλησής μου με το θέμα τόσο επαγγελματικά όσο και θεσμικά (πρόεδρος του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου και για χρόνια εκλεγμένος στο δ.σ. του μεγαλύτερου συνδέσμου πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη, της Bioenergy Europe).

Δεν μπορώ να φανταστώ πως αυτή η κατάσταση θα υπερβεί τα δύο, το πολύ τρία χρόνια. (Συνεχίζω να πιστεύω ότι λύσεις υπάρχουν για να ξεπεραστεί η δυσκολία σε λιγότερο από έναν χρόνο, δες εδώ τη βάση του προβλήματος στην πρώτη μου πρόταση). 

Σε κάθε περίπτωση οι διάφορες επενδύσεις που είναι σε εξέλιξη και οι λύσεις που λογικά θα βρεθούν στην πορεία + η μικρότερη ζήτηση ενέργειας εφόσον μπούμε σε παγκόσμια οικονομική κρίση θα οδηγήσουν τις τιμές χαμηλότερα, σε πιο «ρεαλιστικά» δεδομένα. Άλλωστε το πρόβλημα προϋπήρχε του πολέμου της Ουκρανίας, το ηλεκτρικό ρεύμα είχε ακριβύνει πολύ και χωρίς την πολεμική αντιπαράθεση εκεί. Την ίδια ώρα πάντως θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα αν όντως η ηλεκτροκίνηση εξαπλωθεί ταχύτατα, αυξάνοντας τη ζήτηση για ηλεκτρικό ρεύμα.

(Το ότι είμαι ευαίσθητος περιβαλλοντικά δεν σημαίνει ότι αποδέχομαι άκριτα κάθε λάθος και επιπολαιότητα που γίνεται, για αυτό και δεν είμαι υπέρ της ραγδαίας εξάπλωσης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, πριν βρούμε: Α. Τεχνολογίες που δεν θα έχουν ανάγκη από τόσο πολύ ρεύμα. Β. Τεχνολογίες που δεν θα μας δεσμεύουν απέναντι σε ένα κράτος – προμηθευτή όλων των υλικών).

Εν συντομία, περιμένω τις τιμές ηλεκτρικού ρεύματος να ισορροπήσουν κάποια στιγμή περίπου στο διπλάσιο από αυτές που είχαμε προ της κρίσης και αυτές του φυσικού αερίου να είναι τουλάχιστον 30 – 50% μεγαλύτερες από τις «παλιές». 

Άρα αν ξεκινήσεις να υπολογίσεις τα δεδομένα για το αν σε συμφέρει ή όχι μία επένδυση που θα σου μειώσει τα ενεργειακά σου κόστη, θα σου πρότεινα να:

• Απευθυνθείς σε ειδικούς
• Υπολογίσεις το κόστος ηλεκτρικού ρεύματος στη διπλάσια τιμή από αυτή προ κρίσης
• Θυμάσαι ότι το πρόβλημα έχει ακόμη «δρόμο» μπροστά του
• Μην περιμένεις ότι οι τιμές προ κρίσης θα εμφανιστούν και πάλι. Στα κόστη διαβίωσης ισχύει ο κανόνας του «ό,τι ανεβαίνει, δύσκολα κατεβαίνει ξανά».

Κοστολόγος και ενεργειακός σύμβουλος: Τους χρειάζεσαι περισσότερο από όσο νομίζεις

Αν ως τώρα δεν έχεις κοστολογήσει με ακρίβεια και μεγάλη ανάλυση τη δουλειά σου, φιλικά σου λέω να μην το αργήσεις περισσότερο! Κάντο και μετά θα σου πω ποιο είναι το επόμενο βήμα (ναι, έχει και άλλο μετά). Κάνε όμως αυτό το πρώτο σημαντικό άλμα και θα δεις ότι θα κερδίσεις πολλά.

Καταναλώνεις ενέργεια και δεν έχεις ασχοληθεί ακόμη με το πώς θα μειώσεις ραγδαία τα σχετικά κόστη; Large σε βλέπω και υποψήφιο για να φας καμιά «κατραπακιά» την επόμενη περίοδο… σου συστήνω να το πιάσεις σοβαρά το θέμα και να μιλήσεις με ειδικούς για να κάνεις αλλαγές!

Ναι, οι δουλειές πλέον έχουν γίνει πολύπλοκες και δύσκολες. Για αυτό χρειαζόμαστε να ξέρουμε καλά τι και πώς το κάνουμε, τι και πόσο μας κοστίζει. Μόνο έτσι όμως θα επιβιώσουμε με γνώση και σχέδιο για να πετύχουμε ακόμη και μέσα στην κρίση! Αλλιώς θα είμαστε ένα «καρυδότσουφλο» που ίσως επιπλεύσει, ή ίσως βυθιστεί. Κρίμα δεν είναι να «πάμε άκλαυτοι» λόγω μη οργάνωσης;

Οδήγησε τη δουλειά σου στο επόμενο επίπεδο! Μπορείς!

Εσύ τι γνώμη έχεις;